زهرا خسروجردی - دانشجوی دکتری دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
محمود حیدری - دانشیار گروه روانشناسی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
سعید قنبری - استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
شهلا پاکدامن - دانشیار گروه روانشناسی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

هدف مطالعه حاضر، تبیین تبحرمداری دانش آموزان براساس توانمندی های منش آنان است که با روش همبستگی انجام شد. در این پژوهش، ۴۱۷ (۲۱۳ دختر و ۲۰۴ پسر) دانش آموز پایه نهم با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به سیاهه ارزش ها در عمل از مقیاس توانمندی های نوجوانان پارک و پیترسون، جهت گیری هدف الیوت و مک گرگور، خودکارآمدی شوارتز و جرسلم، ارزش موفقیت پینتریج و همکاران، مسئولیت پذیری نعمتی و شادی لیبومیرسکی و لپر پاسخ دادند. یافته ها نشان دادند مدل مفروض با داده ها برازشی پذیرفتنی دارد و توانمندی های منش، تبیین کننده تبحرمداری است. همچنین اثر غیرمستقیم متغیرهای توانمندی منش، خودکارآمدی، مسئولیت پذیری و ارزش موفقیت بر تبحرمداری معنادار است. در مقایسه مدل مفروض بین دختر و پسر ازنظر شاخص های کای اسکوئر بهنجارشده، شاخص برازش مقایسه ای، شاخص برازش تطبیقی، ریشه میانگین مربعات برآورد تفاوتی وجود نداشت. نتایج پژوهش نشان دادند تبیین تبحرمداری مبتنی بر توانمندی های منش با متغیرهای میانجی خودکارآمدی، مسئولیت پذیری، ارزش موفقیت و شادی تبیین پذیر است و می توان تبحرمداری را در محیط های آموزشی و برای دانش آموزان نوجوان افزایش داد.

ارزش موفقیت, تبحرمداری, توانمندی های منش, خودکارآمدی, شادی, مسئولیت پذیری