رضا ستاری - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
مرضیه حقیقی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

  یکی از نظریه­های زبان­شناسی که در عصر حاضر در تحلیل متون ادبی به کار گرفته می­شود، نظریه زبان­شناسی هالیدی است. هالیدی، ارتباط معنایی، لفظی، نحوی و منطقی یک متن را انسجام می نامد و عوامل ایجادکننده آن را به دو بخش دستوری و واژگانی تقسیم می­کند. انسجام دستوری عواملی چون ارجاع، جانشینی، حذف و ربط را دربرمی­گیرد و انسجام واژگانی شامل تکرار و باهم­آیی در زبان ادبی می­شود. قیصر امین­پور، از شاعران نام­آور معاصر، اشعار بسیاری را در قالب­های مختلف شعری سروده است. اشعار امین­پور به واسطه تسلط شاعر بر زبان فارسی و آشنایی او با واژگان و ظرفیت­های دستوری و واژگانی ادبیات فارسی، از شگردهای انسجامی به نحو مطلوبی بهره­مند است. در این پژوهش، سعی شده است تا با استفاده از نظریه انسجامی هالیدی، به بررسی انسجام در دو محور دستوری و واژگانی در شعر قیصرامین­پور پرداخته و مهم­ترین تمهیدات مورداستفاده شاعر برای انسجام بخشی به اشعارش تحلیل شود.   

قیصر امین پور, هالیدی, زبان­شناسی نقش­گرا, انسجام دستوری, انسجام واژگانی