عالیه کرد زعفرانلو کامبوزیا - دانشیار گروه زبان شناسی همگانی، دانشگاه تربیت مدرس
ارسلان گلفام - دانشیار گروه زبان شناسی همگانی، دانشگاه تربیت مدرس
فاطمه شاوردی شهرکی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشگاه تربیت مدرس

هدف پژوهش حاضر بررسی فرآیندهای رایج در دو نوع واژه­های مشتق و مرکب است. بدین منظور، با مراجعه به یک فرهنگ ۴۰,۰۰۰ واژه­ای (مشیری، ۱۳۸۸) داده­های مورد نیاز برای این پژوهش، جمع­آوری و پس از تفکیک حدود ۴۰۳۴ واژه­ مشتق و ۱۴۶۴ واژه­ مرکب، فرآیندهای واجی رایج، در این دو گروه بررسی شده است. در این پژوهش با استفاده از نرم­افزار excel و به کمک رایانه، درصد و بسامد وقوع این فرآیندها محاسبه گردیده است. برخی دستاوردهای این پژوهش عبارتند از: ۱- معمول­ترین فرآیندهای واجی در واژه­های مشتق، درج همخوان است. ۲- معمول ترین فرآیندهای واجی در واژه­های مرکب، حذف همخوان است. ۳- در واژه­های مشتق، حذف همخوان در جهت کاهش وزن هجا و حذف واکه در جهت افزایش وزن هجا عمل می نماید. ۴- درج واکه در هر دو گروه مشتق و مرکب قابل مشاهده است.

درج, حذف, مشتق, مرکب