ماخذ شناسی قصص و حکایات جامع التمثیل

کتاب جامع التمثیل نوشته محمد علی حبله ­ رودی (زنده ۱۰۵۴) از جمله قدیم­ترین کتاب­های امثال و حاوی ناب­ترین تمثیل­های ایرانی است که طی چهار قرن از پرخواننده ­ ترین کتاب­های اخلاقی و داستانی بوده؛ چنان­که بیش از پنجاه بار چاپ شده است. این کتاب ارزشمند و پرفایده، با آمیختن مثل و تمثیل با آیه و حدیث و شعر داروی پند و موعظه را برخواننده شیرین و گوارا می­سازد. نویسنده با شاخ و برگ دادن داستان­ها و گاه تغییر در آن­ها می­کوشد، داستان را دل­انگیزتر و با پند و موعظه همراه­تر سازد. در این مقاله پس از معرفی اثر و نویسنده و سبک وی، روش­های حبله ­ رودی را در قصه­پردازی معرفی می­کنیم، سپس ریشه­های داستانی قصه­ها را باز می­نماییم. ماخذشناسی این داستان­ها که از جمله معروف­ترین قصص ادبی است، گامی برای قصه­شناسی ایرانی است. حبله ر­ودی در این اثر از ۱۵۳ داستان برای مثل­ها یا داستان­ آن­ها بهره می­جوید که در این تحقیق ماخذ ۱۰۰ داستان را یافته و ضمن ارجاع به منابع آن، اختلاف روایت­ها را نشان داده­ایم.

Keywords:

جامع التمثیل , محمد علی حبله رودی , ماخذشناسی , داستان