سید محمد مهدی صفوی همامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
سید بهشید حسینی - دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر تهران
علیرضا عندلیب - دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران

پدافند غیر عامل گونه ای از دفاع در برابر تهدیدات نظامی، مسیر پایداری سرمایه های هر کشور را در زمان تهدید هموار می سازد. از جمله سرمایه های حائز اهمیت شهر، که نقش امنیت مردم را بر عهده دارد، ساختمانهای مسکونی است که از گزند تعدی دشمن در امان نیست؛ این در حالی است که روند افزایش کمی سکونتگاه ها در کشور با ضروریات دفاعی انطباقی ندارد و به همین دلیل این تحقیق با هدف استخراج ملاحظات پدافند غیر عامل در حوزه ساختمانهای مسکونی در برابر تهدید حملات هوایی تدوین شده و ویژگی اصلی آن، اولویت بندی این ملاحظات است. در این تحقیق بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی، ابتدا هشت راهکار پدافند غیر عامل در حوزه طراحی ساختمان های مسکونی از اسناد کتابخانه ای استخراج شد؛ سپس این راهکارها بر اساس روش میدانی پرسشنامه و با بهره گیری از روشهای مقایسه ای طیف لیکرت و AHP و به ترتیب با اعداد آلفای کرونباخ ۹۰۶/۰ و ۹۶۶/۰، توسط یک جامعه نمونه متخصص ۳۲ نفری رتبه بندی شد. پس از رتبه بندی، نتایج هر دو روش با یکدیگر مقایسه شد. یافته های پژوهش حاکی است که بهترین راهکار معماری پایدار دفاعی در خانه های مسکونی شهری، بهره گیری از فضای امن و سپس، مقاوم سازی و مکانیابی مناسب است.

معماری, پدافند غیرعامل, ساختمان مسکونی, روش لیکرت, روش AHP