شهلا توانگر - کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور
حمیدرضا مرادی - دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور
علیرضا مساح بوانی - دانشیار گروه مهندسی آب، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
محمود آذری - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد

اقلیم سیستم پیچیده ای است که عمدتا به دلیل افزایش گازهای گلخانه ای در حال تغییر است و گرمایش جهانی منجر به تشدید تغییرات عوامل اقلیمی از جمله مقدار بارش و شدت وقایع حدی بارش می شود. در اثر تغییر اقلیم در آینده انتظار تغییر در میزان و حجم فرسایش خاک وجود دارد که مهمترین عامل اثر افزایش قدرت فرسایندگی باران می باشد. هدف از این تحقیق تعیین اثر تغییر اقلیم بر عامل فرسایندگی باران است. به این منظور از خروجی های مدل اقلیمی HadCM۳ تحت سناریوی انتشار A۱B استفاده شد و ریزمقیاس سازی با مدل LARS-WG انجام گرفت. سپس با هدف پایش تغییرات عامل فرسایندگی در شمال ایران، عامل فرسایندگی در سه دوره ۲۰۳۰-۲۰۱۱، ۲۰۶۵-۲۰۴۵ و ۲۰۹۹-۲۰۸۰ شبیه سازی شد. نتایج شبیه سازی ها نشان داد که عامل فرسایندگی باران در ایستگاه های سنگده، بابل، کورکورسر، انزلی، بهشهر و گرگان در دوره ۲۰۳۰-۲۰۱۱ افزایش خواهد یافت و در ایستگاه های بابلسر، هشتپر، رشت و در دوره های ۲۰۶۵- ۲۰۴۵ و ۲۰۹۹-۲۰۸۰ کاهش می یابد. بیشترین تغییرات عامل فرسایندگی باران در دوره های آتی مورد بررسی در دوره ۲۰۳۰-۲۰۱۱ و کمترین تغییرات آن مربوط به دوره ۲۰۹۹-۲۰۸۰ محاسبه شد. همچنین، بیشترین میزان عامل فرسایندگی باران شبیه سازی شده، ۴۲.۶ مگاژول میلی متر بر هکتار ساعت در ایستگاه هشتپر و مربوط به دوره ۲۰۳۰-۲۰۱۱ به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که عامل فرسایندگی در طول قرن اخیر در منطقه شمال کشور در اکثر نقاط افزایشی خواهد بود.

ریزمقیاس سازی, شمال ایران, گازهای گلخانه ای, LARS-WG ‎, HadCM۳‎