توموگرافی الکتریکی دو بعدی، روشی مناسب در شناخت ویژگی های زمین شناسی عرصه‎ ‎های پخش سیلاب، مطالعه موردی: ایستگاه هرات-یزد

در مکان­ یابی عرصه پخش سیلاب مطالعات توموگرافی الکتریکی در شناخت ویژگی ­های زمین ­شناسی منطقه شامل تعیین عمق سنگ بستر، ضخامت آبرفت، سطح ایستابی، گسل و لایه نفوذناپذیر نقش اساسی ایفا می­ کند. مواردی که روش­ های توموگرافی به آن ها پاسخ می­ دهد از پارامترهای مهم در مکان­ یابی عرصه پخش سیلاب محسوب می­ شوند. روش توموگرافی الکتریکی بر مبنای روش معکوس ‎­سازی جدیدی استوار است که قادر به مدل ­سازی توزیع مقادیر مقاومت ویژه تحت هر گونه شرایط توپوگرافی می ­باشد. در این پژوهش، مطالعات توموگرافی الکتریکی در یک شبکه مستطیلی شکل با سه پروفیل موازی، عمود بر آبراهه و با فواصل ۶۰۰ متری و طول متوسط ۱۲۵۰ متر که عرصه پخش سیلاب ایستگاه هرات-یزد و مناطق مجاور آن را تحت پوشش قرار می ­­داد، طراحی شد. روی پروفیل ­ها جمعا ۱۸ سونداژ شلومبرژه با پهن شدگی AB/۲ ،۱۰۰ و ۱۴۷ متر به فاصله ۲۵۰ متر از یکدیگر در نظر گرفته شد. با تهیه مقاطع دو بعدی حاصل از مدل سازی معکوس با نرم افزار RES۲DINV ۳.۵۳ محل دقیق گسل تعیین شد. با استخراج داده­ های مدل شده در فرمت نرم افزار SURFER ۷ و تهیه شبه مقاطع مقاومت ویژه در عمق­ های مختلف، نوع گسل، میزان جابه جایی طبقات رسوبی و ضخامت آبرفت مشخص شد. با مقایسه مقادیر مقاومت ویژه با لوگ چاه­ های موجود در منطقه نفوذپذیری نسبی لایه ­های زیرین مشخص شد. نتایج نشان داد که کرانه راست رودخانه فصلی مناسب­ ترین مکان برای توسعه سامانه پخش سیلاب کنونی است.

Keywords:

گسل , لایه نفوذناپذیر , مطالعات توموگرافی , RES۲DINV , SURFER