ابراهیم مسعودنیا - دانشیار، گروه علوم اجتماعی دانشگاه گیلان، ایران
الهه پوررحیمیان - کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه یزد، ایران

اختلالات رفتاری، اختلالات بسیار شایع و ناتوان کنندهای هستند که بر تنوعی از عملکردها، به ویژه بر عملکرد مدرسه کودکان اثر میگذارند و مشکلات بسیاری را برای معلمان، والدین و خود کودکان و نوجوانان ایجاد میکنند و آثار منفی بر یادگیری، ارتباط و کارآیی اجتماعی آنان میگذارند. پژوهشها نشان میدهند که شیوع اختلالات رفتاری در کودکان رو به افزایش است و این احتمال داده میشود که گسترش روزافزون بازیهای رایانهای یکی از دلایل عمده آن است. مطالعه حاضر با هدف تعیین رابطه بین میزان استفاده از بازیهای رایانهای و بروز اختلالات رفتاری دانشآموزان پسر مقطع ابتدایی صورت گرفته است. این پژوهش با روش توصیفی و در قالب یک طرح پیمایشی و مقطعی انجام شد. دادههای تحقیق، از ۳۱۴ نفر از دانشآموزان پسر که در سال تحصیلی۱۳۹۲-۱۳۹۱، در پایههای سوم تا ششم ابتدایی شهر یزد به تحصیل اشتغال داشتند، جمعآوری شد. این افراد با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای، از بین ۱۰ مدرسه منطقه یک و دو یزد انتخاب شدند. ابزار سنجش تحقیق آزمون ارزیابی اختلالات رفتاری و پرسشنامه انجام بازیهای رایانهای بود. دادهها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری تحلیل شدند. تفاوت معناداری بین دانشآموزان با سطوح متفاوت انجام بازیهای رایانهای، از نظر اختلالهای رفتاری به طور کلی و نیز از نظر سه شکل از اختلالهای رفتاری؛ یعنی اختلال سلوک، بیقراری و حواسپرتی وجود داشت. استفاده از بازیهای رایانهای، عاملی مهم و موثر در ابتلای دانشآموزان به اختلالات رفتاری است و خطر ابتلا به اختلالات رفتاری چون اختلالات سلوک، بیقراری و اختلال حواس پرتی را در بین دانشآموزان پسر دبستانی افزایش میدهد؛ بنابراین برای کاهش اثرات منفی استفاده بیش از حد از بازیهای رایانهای و ابتلا به اختلالات رفتاری دانشآموزان دبستانی لازم است تا نظارت بیشتری از سوی والدین بر فرزندانشان در زمینه میزان استفاده از بازیهای رایانهای صورت پذیرد. 

بازیهای رایانهای, اختلالات رفتاری, اختلال سلوک, تمایلات بزهکارانه, بیقراری, حواسپرتی, دانشآموزان پسر دبستانی