سجاد سلیمانی - ۱ دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان
امجد فرزین پور - ۲ استادیار گروه علوم دامی دانشگاه کردستان
عباس فرشاد - ۲ استادیار گروه علوم دامی دانشگاه کردستان
احمد کریمی - ۳ دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه کردستان

زمینه مطالعاتی: نانو ذرات اکسید روی می­تواند در فعالیت کبد، کلیه و پانکراس بلدرچین ژاپنی مفید باشد. هدف: هدف از انجام این تحقیق ارزیابی اثرات سطوح مختلف نانو ذرات اکسید روی بر عملکرد کبد، کلیه و پانکراس در بلدرچین­های ژاپنی بود. روش کار: برای این منظور تعداد ۷۵ قطعه جوجه یک­روزه نر به­طور تصادفی به پنج تیمار آزمایشی با پنج تکرار و هر تکرار شامل سه قطعه بلدرچین اختصاص یافتند. یک جیره استاندارد بر پایه ذرت و کنجاله سویا فرموله گردید. جیره فاقد مکمل روی (کنترل منفی)، جیره حاوی ۳۰ میلی­گرم در کیلوگرم جیره فرم معمول اکسیدروی تجاری (کنترل مثبت) ، جیره­های حاوی ۱۰، ۳۰ و ۹۰ میلی­گرم در کیلوگرم جیره نانو ذرات اکسید روی بودند. نتایج: نتایج نشان داد که غلظت سرمی اسید اوریک به­طور معنی­داری در گروه دریافت کننده ۹۰ میلی­گرم در کیلوگرم جیره نانو ذرات اکسید روی نسبت به سایر گروه­های آزمایشی کاهش یافت (۰۵/۰>P). بالاترین و کمترین غلظت کلسترول سرم به ترتیب در گروه­های دریافت کننده ۳۰ میلی­گرم نانو ذرات اکسید روی و گروه کنترل منفی مشاهده شد (۰۵/۰>P). غلظت سرمی آهن در گروه کنترل مثبت بیشترین و در گروه ۳۰ میلی­گرم نانو ذرات­ روی کمترین مقدار را نشان داد (۰۵/۰>P). مقدار روی سرم خون در پرندگانی که جیره فاقد مکمل روی را دریافت کرده بودند کمترین و در گروه دریافت کننده ۹۰ میلی­گرم نانو ذرات ­روی بیشترین غلظت را دارا بودند (۰۵/۰>P). فعالیت آنزیم آلانین­آمینو­ترانسفراز در تیمار کنترل منفی در مقایسه با سایر تیمارهای آزمایشی به­طور معنی­داری افزایش یافته بود (۰۵/۰>P). بالاترین و پایین­ترین  فعالیت لیپاز سرمی به ترتیب متعلق به گروه­های ۹۰ میلی­گرم نانو ذرات ­روی و کنترل مثبت بود (۰۵/۰>P). نتایج هماتولوژیکی نشان داد که کاربرد نانو ذرات ­روی میزان برخی فراسنجه­های خونی شامل هماتوکریت ، تعداد سلول­های قرمز خون و حجم متوسط گلبول­های قرمز را افزایش داده است (۰۵/۰>P). نتیجه­گیری نهایی: نتایج حاصل ازاین پژوهش نشان داد اولا مکمل روی موجود در جیره نیاز بلدرچین  به روی را تامین می نماید. ثانیا،  اختلاف معنی­داری در اکثر پارامترهای اندازه­گیری شده در بین گروه دریافت کننده اکسید روی تجاری با گروه دریافت کننده ۱۰میلی­گرم در کیلوگرم جیره نانو ذرات اکسید روی دیده نشد. این نتایج ایمن بودن ۱۰میلی­گرم در کیلوگرم جیره نانو ذرات اکسید روی جهت تامین نیاز بلدرچین به روی را نشان می دهد.

نانو ذرات اکسید روی, فراسنجه های خونی, متابولیت های سرم, بلدرچین ژاپن