مهرداد سرشار - ۱ دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
صالح طباطبائی وکیلی - ۲ دانشیار گروه علوم دامی دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
خلیل میرزاده - ۲ دانشیار گروه علوم دامی دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
مرتضی مموئی - ۳ استاد گروه علوم دامی دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
علی آقائی - ۴ مربی گروه علوم دامی دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

زمینه مطالعاتی: عناصر معدنی بر فعالیت تولیدمثلی جنس نر موثر هستند. هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی مقدار برخی مواد معدنی پلاسمای منی، خون و ارتباط آن­ با کیفیت منی در فصول تولیدمثلی و غیرتولیدمثلی قوچ عربی انجام شد. روش کار: خونگیری و اسپرم­گیری از ۸ راس قوچ عربی، بطور هفتگی در فصول تولید مثلی (پائیز) با میانگین طول روز ۱۱ ساعت و دمای هوای ۲۵ درجه سلسیوس و غیرتولیدمثلی (زمستان) با میانگین طول روز ۱۰ ساعت و ۴۵ دقیقه و دمای هوای ۱۰ درجه سلسیوس انجام گرفت. نتایج: فراسنجه­های کیفی منی در فصل تولیدمثلی بالاتر از خارج فصل بود (۰۵/۰>P). مقدار کلسیم و فسفر پلاسمای منی و کلسیم، روی و آهن سرم خون در فصل تولیدمثلی بیشتر بود (۰۵/۰>P). مقدار مس خون در فصل تولیدمثلی کمتر بود (۰۵/۰>P). غلظت مس، روی و آهن پلاسمای منی و فسفر خون تحت تاثیر فصول قرار نگرفتند (۰۵/۰P). در فصل تولیدمثلی، مقدار کلسیم و مس پلاسمای منی با تحرک پیشرونده اسپرم­ها همبستگی مثبتی داشتند (۰۵/۰>P). در این فصل، مس پلاسمای منی با زنده­مانی اسپرم دارای همبستگی مثبت و با مقدار ناهنجاری­های اسپرم همبستگی منفی داشت (۰۵/۰>P). همچنین، مقدار مس خون با تحرک اسپرم همبستگی مثبت داشت (۰۵/۰>P). در فصل تولیدمثلی، مقدار روی و آهن پلاسمای منی همبستگی مثبت با غلظت اسپرم داشتند (۰۵/۰>P). در خارج فصل، مقدار کلسیم پلاسمای منی دارای همبستگی مثبت با تحرک اسپرم­ها بود (۰۵/۰>P). مقدار مس پلاسمای منی در فصل غیرتولیدمثلی همبستگی مثبت با زنده­مانی و ناهنجاری­های اسپرم داشت (۰۵/۰>P). ، مقدار کلسیم در فصل غیرتولیدمثلی خون دارای همبستگی مثبت با تحرک اسپرم داشت (۰۵/۰>P). نتیجه­گیری نهایی: بطور کلی، میزان برخی عناصر معدنی پلاسمای منی و سرم خون و ارتباط آن­ها با فراسنجه­های کیفی منی تحت تاثیر فصول تولیدمثلی و غیرتولیدمثلی قوچ عربی قرار گرفتند.

عناصر, خون, کیفیت منی, فصول