فاطمه محمدی - استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه

کارگزاران سیاست خارجی کسانی هستند که از قدرت و توانایی تصمیم گیری، از نظر قانونی یا کاریزماتیک برخوردارند. همچنین ادبیات و سخنرانی مقامات رسمی دولت ها جزو مواضع رسمی سیاست خارجی و تبیین کننده سیاست های رسمی آنها محسوب می شود ازاین رو نوشتار حاضر تلاش دارد با بهره گیری از روش تحلیل محتوا به بررسی متون سخنرانی آنها در جهت شناسایی الگوی حاکم و مستتر بپردازد. به عبارت دیگر، با شناسایی و شمارش شاخصه های مقوله تحت بررسی در متن هر سخنرانی می توان الگوی آن را شناسایی کرد. مفروض این پژوهش با هدف کشف و توصیف شواهدی بر سخنرانی های مقامات و کارگزاران سیاست خارجی آمریکا، بر این امر دلالت می کند که الگوی سیاست خارجی آمریکا در راستای تامین منافع و امنیت ملی آن کشور طراحی و اجرا می شود لذا، از حقوق بشر در راستای مهار کشورهای مخالف و ابزاری در جهت تامین هرچه بهتر اهداف خود بهره می گیرد. این پژوهش در پی آن است که با توجه به تاکیدات روز افزون بر مقوله حقوق بشر و انتقادهایی که در این حوزه به دیگر کشورها به خصوص از سوی آمریکا می شود، روشن سازد که مقوله حقوق بشر ابزاری از سوی مقامات آمریکایی برای تامین امنیت و منافع ملی در سیاست خارجی آن کشور مورد تاکید و کاربست قرار می‎گیرد. از این رو است که بعد از ۱۱ سپتامبر مباحث امنیت، تروریسم و جنگ نقش پر رنگ‎تری را در سیاست خارجی ایالات متحده ایفا می کند که همین مسئله سیاست حقوق بشری آن را درگیر می‎سازد. به عبارتی در بستر سیاست خارجی امنیت گرا، سیاست حقوق بشری آن شکل می گیرد و معادله به نفع امنیت به ثمر می رسد.

تحلیل محتوا, الگوی سخنرانی, سیاست خارجی, حقوق بشر, جرج بوش, کالین پاول, کاندولیزا رایس