بررسی رمان «یوم قتل زعیم» نجیب محفوظ بر اساس نظریه ریخت شناسی پراپ
عنوان مقاله: بررسی رمان «یوم قتل زعیم» نجیب محفوظ بر اساس نظریه ریخت شناسی پراپ
شناسه ملی مقاله: JR_LEM-8-25_007
منتشر شده در در سال 1395
شناسه ملی مقاله: JR_LEM-8-25_007
منتشر شده در در سال 1395
مشخصات نویسندگان مقاله:
حمیدرضا مشایخی - دانشگاه مازندران
سیدهانیه میرسیدی - دانشگاه مازندران
خلاصه مقاله:
حمیدرضا مشایخی - دانشگاه مازندران
سیدهانیه میرسیدی - دانشگاه مازندران
تحلیل و بازخوانی داستانها و روایتها با هر عنوانی از زمان ارسطو آغاز شد و در ابتدای قرن بیستم با ظهور فرمالیستها شدت یافت. در همین زمان، ولادیمیر پراپ، با الگو گرفتن از همین روایتشناسان، روشی برای بررسی داستانها طرح کرد. پراپ دریافت قصههای پریان، به رغم تکثر و تنوع ظاهری، از نظر قهرمانان و عملکردهای آنها، دارای نوعی وحدت و همانندی است و تمامی کارکردهای موجود در قصه به سیویک عملکرد محدود میشود. این دستاورد نقطه آغاز علم روایتشناسی جدید به شمار میآید. از آنجایی که نجیب محفوظ، معروفترین رماننویس معاصر عرب، از جمله نویسندگانی است که داستانهای او سرشار از عناصر نمادین شرقی و قالبهای ساختاری نو غربی است، قابلیت بررسی روایی را دارد، این جستار بر آن است تا رمان «روز قتل رئیسجمهور» (یوم قتل زعیم) نوشته نجیب محفوظ را بر اساس نظریه پراپ بررسی و تحلیل نماید و نشان دهد توالی این کارکردها تا چه اندازه میتواند در داستان محفوظ قابل انطباق باشد. دستاورد پژوهش مبین این است که اگرچه شماری از کارکردها در رمان محفوظ پیدا شدنی است، تعداد این کارکردها کاهش یافته، و مصادیقی جدید یافت شده است که در قصههای پریان روسی وجود ندارد. درنتیجه، این امر موجب تفاوت در نوع کارکردهای پایانی داستان محفوظ با قصههای پریان گشته است. همچنین بیانکننده آن است که الگوی پراپ قابلیت بررسی و تحلیل ریختشناسانه داستانهای عربی را دارد.
کلمات کلیدی: نجیب محفوظ, پراپ, ریخت شناسی, کارکردها, افسانه های پریان, یوم قتل زعیم
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1208687/