محمود حیدری - دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه یاسوج
معصومه صالحی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یاسوج

غسان کنفانی از نویسندگان متعهد معاصر ادبیات داستانی فلسطین در یکی از مشهورترین آثار خود به نام «عائد الی حیفا»، تنها راه نجات فلسطین را مبارزه مسلحانه و استقامت و پایداری می­داند که در جای جای داستان هویداست. بررسی عناصر داستانی در این رمان با هدف نشان دادن هنر نویسندگی غسان از اهمیتی بسزا برخوردار است. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی بر آن است تا به بررسی و تحلیل شخصیت­های داستانی و شیوه­های شخصیت­پردازی در این داستان بپردازد. بر همین اساس، شخصیت های رمان مذکور در قالب شخصیت فرعی و اصلی، ایستا و پویا و مثبت و منفی، و شیوه شخصیت پردازی مستقیم و غیرمستقیم (کنش، گفتار) بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که نویسنده در پی خلق شخصیت­های قهرمانی است که در این راستا شخصیت­های این رمان بیشتر ایستا و نمادی از افراد آواره و ستم دیده فلسطین هستند. در این رمان به شیوه­ای سنت­شکنانه شخصیت مریام زن یهودی، شخصیتی نه در قالب دشمن و منفی بلکه شخصیتی منصف و مثبت ارائه شده است. در این رمان، عاطفه عشق به وطن بر عاطفه پدری و مادری غلبه پیدا می­کند و خلدون فرزند خانواده فلسطینی که به ارتش اسرائیل ملحق شده است، تبدیل به دشمنی اسرائیلی می­شود.

شخصیت, شخصیت پردازی, غسان کنفانی, عائد الی حیفا