محبوبه قبادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی ، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حامد ابراهیمیان - استادیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، تهران، ایران
فریبرز عباسی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

کارآیی مصرف آب یا مقدار ماده­ی خشک تولیدی به ازای واحد آب مصرفی یکی از مهم ترین شاخص های موثر در برنامه ریزی آبیاری است. تعیین دقیق شاخص کارایی مصرف آب با در نظر گرفتن عوامل مختلف به منظور مدیریت بهتر آبیاری نیازمند استفاده از روش­های علمی و ابزارهای مناسب مانند مدل­های شبیه سازی آبیاری است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر دور آبیاری، دبی ورودی و کم آبیاری بر کارآیی مصرف آب با استفاده از یک مدل شبیه سازی فصلی آبیاری جویچه­ای و تعیین بهترین شرایط از نظر حداکثر بودن کارآیی مصرف آب است. به منظور تعیین ترکیب مناسب از پارامترهای طراحی مانند دبی ورودی، زمان قطع جریان و دور آبیاری در طی فصل رشد محصول ذرت، مدل واسنجی شده برای دو مزرعه متفاوت در منطقه کرج برای حالت های مختلف اجرا شده و کارآیی مصرف آب برای هر حالت تعیین شد. نتایج نشان داد که بیش­ترین مقدار کارآیی مصرف آب در مزرعه پردیس کشاورزی در دور آبیاری ۳ روز و کم آبیاری ۵۰ درصد و در مزرعه موسسه تحقیقات در دور آبیاری ۵ روز و کم آبیاری ۲۵ درصد اتفاق افتاد. استفاده از مدل شبیه سازی فصلی برای برنامه ریزی بهینه آبیاری جویچه ای به منظور افزایش کارآیی مصرف آب و کاهش تلفات آب پیشنهاد می گردد.  

تلفات آب, تنش خشکی, دبی ورودی, دور آبیاری, کم آبیاری