اردلان ذوالفقاران - دانشجوی دکتری مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
امین علیزاده - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سعید خاوری - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد، ایران
محمد بنایان - دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حسین انصاری - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

به منظور بررسی عملکرد، حجم آب مصرفی و بهره­وری مصرف آب در کشت نشایی و کشت مستقیم ذرت فوق شیرین (رقم Basin) آزمایشی در اراضی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در سال زراعی ۹۳-۹۴ به صورت کرت­های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا در آمد. در این آزمایش کرت­های اصلی شامل سه سطح تامین آب آبیاری (۷۵، ۱۰۰ و ۱۲۵ درصد نیاز آبی) و کرت­های فرعی شامل: ۱- کشت نشاء ۲۰ روزه ۲- کشت نشاء ۳۰ روزه و ۳- کشت مستقیم بود. نتایج نشان داد که در کشت بهاره (نوبت اول)، بیش­ترین بهره­وری آب برای عملکرد بلال در تیمارهای کشت نشایی و پس از آن در تیمار کشت مستقیم حاصل شد و اختلاف آن­ها در سطح ۱ درصد معنی دار بود. عملکرد بلال و عملکرد دانه در تیمارهای کشت نشایی ۲۰ روزه و ۳۰ روزه بیشتر از تیمار کشت مستقیم بود و اختلاف آن­ها در سطح ۱ درصد معنی دار شد. همچنین نتایج نشان داد که بین حجم آب مصرفی تیمارهای کشت نشایی با کشت مستقیم تفاوت معنی دار وجود دارد و کشت نشایی سبب صرفه­جویی در حجم آب مصرفی خواهد شد. با این وجود به نظر می­رسد بهتر است از نظر اقتصادی کشت نشایی نسبت به کشت مستقیم، مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

بهره وری مصرف آب, ذرت فوق شیرین, خراسان رضوی, کشت مستقیم, کشت نشایی