فاطمه هاشمی نیا - کارشناس ارشد جمعیت شناسی، دانشگاه شیراز، ایران
ماهرخ رجبی - استادیار، بخش جامعه شناسی و برنامه ریزی اجتماعی، دانشگاه شیراز، ایران
علی یار احمدی - استادیار، بخش جامعه شناسی و برنامه ریزی اجتماعی، دانشگاه شیراز، ایران

این مقاله، ارزش فرزندان را از دیدگاه زنان شهر شیراز بررسی کرده است. شناخت ارزش­های مثبت و منفی فرزندان از منظر والدین به دلیل تاثیری که در تصمیم­گیری­ها و انگیزه­های والدین برای فرزندآوری دارد، نقش مهمی در تغییرات سطوح باروری یک جامعه ایفا می­کند. روش تحقیق به صورت پیمایشی است و اطلاعات با استفاده از پرسشنامه از نمونه ای ۴۰۰ نفری از زنان ۴۹-۱۵ ساله متاهل ساکن شهر شیراز جمع آوری شده است. یافته­ها نشان می دهند مقوله بندی ارزش فرزندان با توجه به بارهای عاملی منتج از آزمون های تحلیل عامل با مقوله بندی فاوست از ارزش فرزندان منطبق است. میانگین نمره کل ارزش های فرزندان در مقیاس صفر تا صد برابر با ۸/۹± ۷۳ است. یافته های استنباطی مطالعه نشان می دهند حداقل یکی از مقوله های ارزش فرزندان شامل ارزش اقتصادی، هزینه­های فرصت ازدست رفته، تقویت و توسعه خود، کسب هویت با فرزندان، تداوم خانواده با توجه به متغیر­های تحصیلات، سن ازدواج، درآمد خانواده، محل تولد، وضعیت اشتغال و سن زنان متفاوت است. بین متغیر­های تحصیلات و سن ازدواج با ارزش­های منافع اقتصادی، منافع احساسی، تقویت و توسعه خود و تداوم خانواده، رابطه معنی دار و معکوسی وجود دارد (۰۵/۰P-value ≤). هرچه سن زن و شوهر افزایش می­یابد، درک زنان از منافع اقتصادی داشتن فرزند بیشتر می­شود. برای زنانی که درآمد خانوادگی بیشتری دارند، منافع اقتصادی، تداوم خانواده، توسعه و تقویت خود و کسب هویت با فرزندان، اهمیت کمتری دارد. حداقل یکی از مقوله های ارزش فرزندان با توجه به متغیر­های تحصیلات، سن ازدواج، درآمد خانواده، محل تولد، وضعیت اشتغال و سن زنان متفاوت است. به طور کلی، در جامعه مدرن امروزی، تغییر مقوله­های ارزش فرزندان از مفهوم سنتی آن وجود دارد و زنان، فرزند را کالایی اجتماعی، فرهنگی، روان شناختی می پندارند که داشتن آن احساس مطلوبیت برای فرد ایجاد می­کند که ارضاکننده ارزش های غیرمادی است و والدین حاضرند با وجود کاهش منافع عینی و کارکردی، داشتن فرزند را تجربه کنند.

ارزش فرزندان, ارزش احساسی - عاطفی, ارزش اقتصادی, تداوم خانواده, توسعه خود, کسب هویت با فرزندان