ارزیابی ژئوشیمیایی و گسترش رخساره های آلی سازند پابده در سواحل شمال غربی خلیج فارس و جنوب فروافتادگی دزفول با استفاده از تجزیه و تحلیل راک- اول

ارزیابی ژئوشیمیایی سنگ منشا نخستین گام در بررسی سیستم های هیدروکربنی طی برنامه های اکتشافی است. سازند پابده با سن پالئوسن تا الیگوسن و سنگ شناسی مارن، آهک و شیل یکی از سازندهای محتمل برای زایش هیدروکربن در سواحل شمال غربی خلیج فارس و جنوب فروافتادگی دزفول است. در پژوهش حاضر، توان هیدروکربن زایی، کمیت و کیفیت سنگ منشا، نوع کروژن، بلوغ حرارتی و گسترش رخساره آلی سازند پابده بررسی شدند؛ به این منظور، تعداد ۴۷ نمونه از میدان های واقع در نواحی موردمطالعه با دستگاه راک- اول ۶ تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان دادند کروژن ها از نوع II، III و مخلوطی از کروژن III و II هستند، ولی اکثرا نابالغند و در مرحله دیاژنز قرار گرفته اند. پتانسیل هیدروکربن زایی ۹۰ درصد نمونه ها در بخش متوسط تا عالی قرار دارد. رخساره های آلی این سازند در محدوده B، BC، C و CD قرار دارند. این تنوع رخساره های آلی از تغییرات جانبی رخساره ها و تغییرات نسبی سطح آب دریا طی زمان رسوب گذاری این سازند ناشی می شود. سازند پابده در منطقه مطالعه شده به سه زون ژئوشیمیایی تقسیم می شود: زون های بالایی و پایینی در زمان پسروی آب دریا با مقادیر TOC و HI کم و کروژن نوع III ته نشست یافته اند؛ درحالی که زون میانی در زمان پیشروی آب دریا با مقادیر TOC و HI زیاد و کروژن نوع II نهشته شده است. سازند پابده در منطقه مطالعه شده سنگ منشایی با پتانسیل هیدروکربن زایی خوب ولی نابالغ شناخته می شود و زون میانی این سازند منبع هیدروکربنی غیرمتعارف در نظر گرفته می شود.

Keywords:

پتانسیل هیدروکربن زایی , سازند پابده , راک- اول , رخساره آلی , کروژن