ارزیابی رخساره های رسوبی، وضعیت هیدروشیمیایی و درجه تحکیم یافتگی نهشته های تراورتن در چشمه ندوشن، شمال غرب یزد

در مطالعه حاضر به ارزیابی ویژگی های زمین شناسی چشمه تراورتن ساز ندوشن و نهشته های مربوط به آن پرداخته شد. تفکیک نوع چشمه های تراورتن ساز از طریق بررسی رخساره های آنها امکان پذیر است؛ ازاین رو در پژوهش حاضر، ویژگی یادشده برای تعیین نوع چشمه استفاده شد. بررسی ها، وجود ۱۳ رخساره رسوبی شامل ۵ رخساره زیستی و ۸ رخساره غیرزیستی را در تراورتن های مطالعه شده نشان دادند. رخساره های یادشده ویژگی چشمه های گرمابی را نشان و نوع چشمه را در رده چشمه های ترموژن قرار می دهند. تجزیه وتحلیل ترکیب شیمیایی آب چشمه نشان داد تیپ شیمیایی، NaCl است و به عبارت دقیق تر، آب این چشمه دارای رخساره شیمیایی Na-Ca-SO۴-Cl است. وجود کلسیم و سولفات به عنوان یون های ثانویه (پس از سدیم و کلراید) در نگاه اول بر احتمال وجود رسوبات ژیپسی یا انیدریتی دلالت دارد، اما با توجه به وجودنداشتن رسوبات حاوی سولفات در منطقه، می توان گفت برهم کنش آب با سیستم های ماگمایی مهم ترین منبع تامین کننده یون سولفات است. بررسی ویژگی های مهندسی تراورتن ها نشان داد با افزایش سن رسوبات تراورتنی، درجه تحکیم یافتگی آنها زیاد و سختی آنها بیشتر می شود. سختی رسوبات با افزایش فاصله از خروجی چشمه، روند افزایشی را نشان می دهد.

Keywords:

تراورتن , رخساره رسوبی , ترموژن , هیدروشیمی , یزد