بررسی روند رسوب گذاری و تغییرات اقلیم در توالی کواترنر پلایای میقان

  در این مطالعه ۳۰ نمونه رسوب از ۷ گمانه با حداکثر عمق ۵۲۰ سانتیمتر از بستر پلایای میقان، واقع در ۱۵ کیلومتری شهر اراک برداشت گردید. این رسوبات مورد مطالعات کانی شناسی، ژئوشیمیایی و رسوب‎شناسی شامل دانه بندی، کلسیمتری، تعیین درصد مواد آلی، EC ، pH و خصوصیات فیزیکی قرار گرفتند؛ رسوبات پلایای میقان بیشتر از نوع شیمیایی (تبخیری) و آواری هستند. درصد کانی های تبخیری در رسوبات سطحی نسبت به کانی های آواری بیشتر است . مطالعه حاضر نشان می دهد که گسترش رسوبات شیمیایی به طور عمده در دوره ‎ های تراز پایین آب و شرایطی که دریاچه به‎ندرت از خشکی تغذیه می‎شده، صورت گرفته است درحالی که رسوبات آواری حوضه در دوره ‎ های با تراز بالای آب، توسط رودخانه های تغذیه کننده دریاچه و سیلاب ها به صورت بار بستر و بار معلق به محل رسوب گذاری حمل شده و نهشته شده است. بررسی پارامترهای رسوب ‎ شناسی و کانی ‎ شناسی بر روی نمونه ‎ های اخذ شده از گمانه ‎ ها، علی رغم تغییرات مشاهده شده به‎دلیل تغییرات اقلیمی (وجود فصل های خشک و مرطوب)، بیانگر روند تقریبا منظم این پارامترها در طول گمانه ‎ ها است به طوری که با ژرفا، درصد کانی ‎ های آواری، کربنات کلسیم و اندازه ذرات افزایش و میزان مواد آلی و جورشدگی ذرات کاهش می ‎ یابند. این تغییرات همراه با کاهش درصد کانی ‎ های تبخیری بخصوص ژیپس و ‎‎ هالیت با عمق، خود بیانگر بالا بودن سطح آب پلایا و اقلیم سرد و مرطوب ‎ تر گذشته (پلئستوسن انتهایی) است و یا شاید وجود دریاچه ‎ ای با آب شیرین یا ‎‎ شوری کمتر در گذشته که طی زمان و تغییرات آب و هوایی ضمن کاهش تراز آب، شوری آن افزایش یافته است.

Keywords:

پلایای میقان , روند رسوب‎گذاری‎‎ , تغییرات اقلیم , کواترنری