پالینواستراتیگرفی و پالئوژئوگرافی سازندهای لشکرک و قلی واقع در ناحیه ابرسج، شمال غرب شاهرود

        تعداد ۱۰۲ نمونه از رسوبات اردویسین (سازندهای لشکرک و قلی) ناحیه ابرسج واقع در ۲۵ کیلومتری شمال غرب شاهرود جهت بررسی پالینولوژیکی و تعیین سن سکانس رسوبی اردویسین انتخاب شد. ضخامت رسوبات مورد مطالعه ۶۷۹ متر اندازه گیری شد که از این ضخامت ۲۳۴ متر آن را سازند لشکرک و ۴۴۵ متر بقیه آن را سازند قلی تشکیل می دهد. در این مطالعه ۶۵ گونه پالینومورف شناسایی گردید که از میان آنها ۵۶ گونه آکریتارش (۲۵ جنس) و ۲ گونه کیتینوزوآ (۲ جنس) می باشد. بر اساس ظهور و انقراض گونه های پالینومورف، ۱۱ بایوزون تجمعی در رسوبات اردویسین ایجاد گردید. بایوزون های I تا VII در سازند لشکرک وجود دارند و زمان اردویسین پیشین ( (Tremadocian-Floian را برای این سازند پیشنهاد می کند. بایوزون های VIII تا XI در سازند قلی گسترش دارند و سن اردویسین میانی و پسین (Darriwilian-Katian) را برای این بخش از ضخامت رسوبات ناحیه مورد مطالعه پیشنهاد می کند. بر اساس وجود گونه های مختلف کیتینوزوآ و آکریتارش ها و محاسبه ضریب نسبت عناصر خشکی به عناصر دریائی (K= C.E./M.E.) این دو سازند در محیط دریائی کم عمق ته نشین شده اند که در مقایسه با مدل های رخساره­ای پالینولوژی با رخساره های ۱ و ۳ مدل استاپلین همخوانی دارد. جنس ها و گونه های پالینومورف ناحیه مورد مطالعه با نمونه­های همزمان آن از سایر کشورهای جهان مقایسه گردید. این مقایسه شباهت زیاد پالینومورف های ناحیه­ مورد مطالعه را با اقلیم دیرینه پری گندوانا یا مدیترانه ( , or Mediterranian palaeoprovince palaeoprovince peri –Gondwanan ) نشان می دهد. رنگ پالینومورف ها خاکستری تا تیره است که معرف دگرگونی خفیف تا متوسط رسوبات اردویسین در ناحیه­ مورد مطالعه بوده و احتمالا با دگرگونی شیست های گرگان در زمان بسته شدن اقیانوس پالئوتتیس در اواخر تریاس مطابقت دارد.   

Keywords:

پالینواستراتیگرافی , پالئوژئوگرافی , آکریتارش ها , کیتینوزوآ , رسوبات اردویسین