حبیب اله ترشیزیان - استادیار،گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد

           حوضه پلایای ساغند با مساحتی حدود ۲۲۰۰ کیلومتر مربع، در ایران مرکزی و در استان یزد واقع شده است. از نظر زمین شناسی، تشکیل این حوضه مربوط به فعالیت های زمین ساختی پلیوکواترنری است. تحت تاثیر این حرکات، یک چاله یا فروافتادگی بزرگ ساختمانی تشکیل و به تدریج هرز آب های سطحی موجود، درون آن جمع گردید. با تبخیرآب درون چاله حوضه پلایا تشکیل گردید. برون زدگی های سنگی با جنس و سن متفاوت، از پرکامبرین تا عهد حاضر، پیرامون حوضه پلایایی را در بر گرفته و تاثیر زیادی در جنس رسوبات، نوع رخساره های سنگی و نیز نوع واحدهای زمین ریختی حوضه داشته است. پس از پردازش اطلاعات رقومی خام ماهواره با رنگ های کاذب و تهیه نقشه دورسنجی منطقه مورد مطالعه، با انجام مطالعات صحرایی، ۳ واحد ۹ تیپ و۱۵ رخساره زمین ریختی تفکیک و نقشه زمین ریخت شناسی حوضه پلایا تهیه گردید. نمونه برداری سطحی و تحت الارضی از رسوبات حوضه پلایا انجام و مطالعات ساخت و بافت رسوبات در صحرا و در آزمایشگاه به انجام رسید. در نتیجه چهار مجموعه رخساره ای جریان خرده دار، رودخانه ای، بادی و دریاچه ای شامل۱۲ رخساره سنگی Gms, Gmg, Gt, Sp, St, Sh, Sr. Sl, Fsm, Fl, Fm, P در این رسوبات شناسایی شد .      * نویسنده: ۰۹۱۵۵۱۵۷۴۵۷ Email: h.torshizian@yahoo.com

واژه های کلیدی: پلایا, ایران مرکزی, رسوب شناسی, زمین ریخت شناسی, رخساره سنگی