رضا بهبهانی
راضیه لک
سعید خدابخش
حسن محسنی - هیات علمی
زهره آتشمرد
مجید معینی

       چکیده   به منظوربررسی نقش پارامتر­های راک – اول در تعیین نوع کروژن، سیستم تراکت و پتانسیل هیدروکربن زایی، سه ناحیه متفاوت {سازند پابده در زون زاگرس چین خورده، زیر زون رزن- آبگرم (رسوبات ژوراسیک برش ده لیان و قمشلو) ومغزه ۱۵ متری از رسوبات بستر خلیج فارس در ناحیه بوشهر} مورد نمونه برداری قرار گرفتند. مشاهدات صحرائی و بررسی­های صورت گرفته بر رخساره­های ژوراسیک زیر زون رزن- آبگرم نمایانگر آن است که برش قمشلو از چهار بخش (ماسه سنگ زیرین، شیل­های ماسه­ای، ماسه سنگ بالایی و تناوب ماسه سنگ با شیل­های میکادار) و برش ده لیان از پنج بخش (شیل، سیلتستون، ماسه سنگ زیرین، آهک­های ماسه­ای و ماسه سنگ بالایی) تشکیل شده است. بر اساس مطالعات مشابه انجام شده بر رخساره­های سازند پابده (مادستون، پکستون، وکستون و شیل) هفت گروه رخساره میکروسکوپی ( Microfacies ) شناسایی گردیدند. بر اساس آنالیز دانه بندی صورت گرفته بر مغزه مطالعه شده از رسوبات بستر خلیج فارس در منطقه ساحلی بوشهر ۵ نوع رسوب سیلت رسی، رس سیلتی، گل ماسه­ای، گل گراولی و ماسه گلی گراولی شناسایی شدند.   بر پایه مطالعات ژئوشیمی آلی، ۶۵ درصد نمونه­های بیتومین دار بخش­های میانی و تحتانی سازند پابده در مرحله بالغ (تولید نفت) و ۳۵ درصد آن­ها در مرحله نابالغ قرار گرفته­اند. بر اساس همین مطالعات نمونه­های زیر زون رزن- آبگرم، گاز زا می­باشند ولی از نظر توان هیدرو کربن زایی در رتبه ضعیف ( Poor ) قرار می­گیرند. با بررسی کروژن­های مطالعه شده، در سازند پابده فراوانی با کروژن­های تیپ II و II-III ، در مغزه بوشهر فراوانی با کروژن­های تیپ II ، III و مخلوط II-III و در زیر زون رزن – آبگرم فراوانی با کروژن­های تیپ III و IV می­باشد. بر اساس دیاگرام شاخص هیدروژن در برابر TOC ، نتایج زیر بدست می­آید: برای مغزه بوشهر، ۷۳ درصد از نمونه­های مطالعه شده مرحله پیشروی آب دریا و ۲۷ درصد مرحله سطح پایین آب را نشان می­دهند. همچنین نمونه­های سازند پابده مرحله پیشروی آب دریا و نمونه­های زیر زون رزن – آبگرم مرحله سطح پایین آب را نشان می­دهند.   

واژه­های کلیدی: راک, واژه­های کلیدی: راک- اول, اول, کروژن, سیستم تراکت, پتانسیل هیدروکربن زایی, مرحله پیشروی آب دریا, ژئوشیمی آلی