سید اسکندر صیدایی - گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
هادی الفتی علی آبادی - جغرافیای پزشکی، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
علیرضا غلامی - جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
مهرداد کرمی - برنامه ریزی منطقه ای، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

نیل به عدالت و تعادل در نظام سکونتگاه های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه ها است. تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای سطح زندگی مشخص می کند. در پژوهش حاضر با بهره گیری از ۴۱ شاخص مختلف در ابعاد مختلف زیربنایی، اقتصادی، بهداشتی درمانی، فرهنگی - اجتماعی و خدماتی و به کارگیری آن ها در قالب الگو های موریس و تاکسونومی و همچنین روش ضریب تغییرات برای تعیین میزان پراکندگی شاخص ها به تحلیل نابرابری فضایی توسعه روستایی بین ۷ دهستان شهرستان صحنه در سال ۱۳۹۰ پرداخته شده است. نتایج هر دو الگوی به کار گرفته شده به صورت یکسان نشان دهنده وجود تفاوت در سطح توسعه دهستان ها و قرارگیری آن ها در سطوح مختلف است؛ به طوری که در هر دو الگو، دهستان گاماسیاب با ضریب توسعه ۶۰/۶۶ در الگوی موریس و ۱۹/۲۰ در الگوی تاکسونومی و همچنین دهستان حر به ترتیب با ضریب توسعه ۹۹/۲۰ و ۱۱/۸۷ بیشترین و کمترین درجه توسعه یافتگی را دارند. بین شاخص ها، شاخص های فرهنگی و اجتماعی با ۶۷/۴۲ و شاخص های اقتصادی با ۰۳/۵۳ به ترتیب کمترین و بیشترین ضریب تغییرات را دارند. تفاوت ضریب توسعه به تفکیک شاخص ها، بیان کننده وجود تفاوت در سطح توسعه دهستان ها از جنبه شاخص ها و لزوم انتخاب رویکردهای مناسب برای تعدیل این نابرابری ها است. همچنین ضریب همبستگی بین جمعیت و تعداد روستاهای دارای سکنه با ضرایب توسعه، به ترتیب با ۵۰۹/۰ و ۰۷/۰- به دست آمد که نشان دهنده همبستگی مثبت و قوی بین جمعیت و ضریب توسعه یافتگی دهستان ها است.

تحلیل فضایی, توسعه روستایی, شهرستان صحنه, الگوی تاکسونومی, الگوی موریس