طاهره صادقلو - استادیار گروه جغرافیا و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
لیلا جوهری - کارشناسی ارشد مدیریت شهری دانشگاه فردوسی مشهد

فضاهای شهری امروزی، مولفه ای برای وقوع نابهنجاری های شهری و در نتیجه عدم وقوع امنیت در شهر می باشند، در بسیاری موارد نوع طراحی فضای کالبدی، نقشی که مکان خاص به خود می گیرد و ابعاد اجتماعی یک محدوده منجر می گردد که فضاها امن و یا بالعکس ناامن گردند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی عوامل سازه ای موثر بر حس امنیت فضایی شهروندی در زیرگذرهای کلان شهر مشهد از دیدگاه شهروندان مناطق ۱۱ و ۱۲ می باشد. روش تحقیق توصیفی-پیمایشی از نوع کاربردی می باشد. جهت اولویت بندی شاخص های ایمنی زیرگذرها از فرآیند "تحلیل شبکه" (ANP) استفاده شده است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی شهروندان مناطق ۱۱ و ۱۲ می باشد که به نسبت جمعیت نواحی در این دو منطقه ۳۸۳ پرسشنامه با استفاده از فرمول کوکران، توزیع شده است. علاوه بر این ۲۰ پرسشنامه در بین خبرگان شهری(متولیان امور زیرگذرها-سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد) توزیع شده است. نتایج حاصل از مقایسه ی میانگین دو جامعه ی مستقل بیانگر این است که منطقه ۱۱ در تمامی شاخص های مورد مطالعه به استثنای بهداشت و روشنایی وضعیت مساعدتری را داراست و اولویت بندی حاصل از تکنیک ANP بیانگر این است که شاخص دسترسی و سهولت کاربرد با وزن نرمال شده ی ۰.۱۹ در اولویت اول و شاخص طراحی داخلی با وزن نرمال شده ی ۰.۰۹ در اولویت آخر جهت تامین ایمنی زیرگذرها قرار دارد.

عوامل سازه ای, امنیت فضایی, زیرگذر, ANP, مشهد