احمد تقدیسی - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه اصفهان
داود جمینی - دانشجویان کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه اصفهان
نصرت مرادی - دانشجویان کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه اصفهان

اشتغال نیروی انسانی مهمترین و اساسی ترین هدف برنامه ریزی اقتصادی- اجتماعی هر کشوری را تشکیل می دهد. توسعه زمانی تحقق می یابد که از تمام عوامل و امکانات و منابع تولید کشور استفاده به عمل آید. بیکاری علاوه بر اتلاف منابع انسانی، مسایل و مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را به همراه دارد. اتلاف منابع به ویژه بیکاری نیروی انسانی دوره گذر توسعه را به یک دوره فرسایشی بدل می نماید و دامنه فقر را در جامعه گسترش می دهد. در این پژوهش سعی شده با رویکرد توصیفی، تحلیلی و علی و استفاده از سالنامه آماری استان کرمانشاه و مستندات مرکز آمار کشور، به بررسی، تحلیل و مقایسه روند اشتغال و بیکاری شهرستان صحنه به لحاظ شاخص های جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر (سن فعالیت اقتصادی)، جمعیت فعال و غیرفعال، شاغل و بیکار، میزان شاغلین بخش های عمده فعالیت اقتصادی و همچنین شناسایی بخش های پایه و غیرپایه اقتصادی با استفاده از ضریب مکانی طی دو دوره ۸۵-۱۳۷۵ پرداخته شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که نرخ بیکاری در شهرستان صحنه در دوره ۱۳۸۵ نسبت به ۱۳۷۵، حدود ۶ درصد و میزان هر یک از شاخص های جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر، جمعیت فعال، شاغلان بخش کشاورزی به ترتیب ۱۰ درصد، ۱۱ درصد و ۱۰ درصد افزایش داشته است. در مجموع در دو دوره مورد بررسی، شهرستان صحنه دارای کمترین نرخ بیکاری در میان شهرستان های استان کرمانشاه بوده است. یافته ها همچنین نشان­ دهنده افزایش ضریب مکانی در بخش کشاورزی و کاهش آن در بخش های صنعت و خدمات در دو دوره مورد بررسی است؛ بنحوی که تنها بخش کشاورزی شهرستان در گروه پایه اقتصادی قرار گرفته و ضریب مکانی بیشتر از ۱ را دارد و دو بخش صنعت و خدمات با ضریب مکانی کمتر از ۱، در گروه غیرپایه واقع شده اند. استفاده از مثلث ژاکلین بوژوگارنیه و ژرژشابو برای تعیین نقش اقتصادی، کشاورزی را به عنوان عمده ترین فعالیت اقتصادی شهرستان صحنه تعیین نمود.

اشتغال, بیکاری, شهرستان صحنه, ضریب مکانی, گروههای عمده فعالیت