محمودرضا میرلطفی - - دکتری تخصصی، رشته جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه زابل
میثم بندانی - عضو هیات علمی، گروه جغرافیا، دانشگاه زابل
سعیده شهرکی - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشگاه زابل

زنان حدود نیمی از جمعیت روستایی را تشکیل داده و علیرغم وضعیت نامناسب اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، نقش قابل توجهی در جامعه ایفا می نمایند. آنان علاوه بر مسوولیت مدیریت منزل و تربیت فرزندان، در فعالیت های کشاورزی و دامداری در خانواده نیز مشارکت دارند. اما متاسفانه با وجود تلاش زیاد زنان در جوامع روستایی، نقش این گروه غالبا در فعالیت­های تولیدی و اقتصادی نادیده گرفته می شود. با این نگرش هدف مقاله حاضر بررسی نقش کار پنهان زنان در سطح رفاه خانوارهای روستایی شهرستان هامون است. روش تحقیق مبتنی بر بررسی منابع کتابخانه­ای، بررسی های میدانی و تکمیل پرسشنامه بوده است. داده­ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شده­اند. در این راستا ابتدا داده ها و اطلاعات مرتبط با فعالیت های زنان روستایی در بخش کشاورزی و دامداری در طی دوره های ماهانه جمع­آوری، سپس میزان درآمد (در صورت دریافت دستمزد) برآورد گردید. در ادامه به نقش کار پنهان زنان روستایی (با توجه به تعدیل عامل مداخله­گر درآمد همسر) در سطح رفاه خانوارها پرداخته شد. یافته­ها نشان می­دهد، برآورد ارزش پولی کار پنهان زنان روستایی شهرستان هامون در امور کشاورزی و دامداری به طور میانگین ماهانه ۷۴۰۵۰۰۰ ریال است. همچنین بین چهار گروه درآمدی خانوارهای روستایی و کار پنهان زنان تفاوت معنا­داری دیده می­شود. لذا پیشنهاد می گردد: با توجه به اینکه کار پنهان زنان روستایی قلب اقتصاد خانواده است، فرهنگ­سازی­های لازم در زمینه ارزشمند نمایاندن این خدمات که در حجم تولید ملی انکار ناپذیر است صورت گیرد و دولت با حمایت از طرح­های کوچک زود بازده تولیدی و ارائه تسهیلات مالی زمینه استفاده از این نیروی عظیم انسانی را فراهم آورد.

زنان, کار پنهان, سطح رفاه, روستا, شهرستان هامون