کامبیز هژیرکیانی - دانشگاه آزاد اسلامی
فرنوش حاجیها - دانشگاه آزاد اسلامی
مجید مزیدآبادی فراهانی

پرداخت یارانه، سیاستی با هدف تامین رفاه اجتماعی است، لیکن اثرگذاری واقعی آن بر رفاه جامعه و تامین اهداف پرداخت یارانه، به دلیل تحمیل بار سنگین بر مخارج و وجود محدودیت منابع عمومی، همواره مورد توجه و بحث بوده است. از این رو، در پژوهش حاضر با توجه به لزوم هدفمندی یارانه ها، اعتبار بودجه ای لازم برای اعمال سیاست حمایت گرایانه هدفمند در تامین امنیت غذایی برآورد می شود. شایان ذکر است که در این پژوهش با این رویکرد که دستیابی به مقادیر کمی واقعی ترجیحات مصرف کننده، با استفاده از داده های مقطعی از دقت بیشتری برخوردار است، از داده های تفصیلی هزینه- درآمد خانوار سال ۱۳۸۸ در قالب مقدار مصرف و هزینه ۲۱۶ ماده غذایی بر حسب گروه های هزینه ای ده گانه به تفکیک شهری و روستایی استفاده شده است. روش های محاسباتی مورد استفاده در پژوهش، برنامه ریزی ریاضی ایجاد گزینه ها (MGA)، سیستم تقاضای تقریبا ایده ال (AIDS) و تغییر جبرانی (CV) را شامل می شود. بدین ترتیب با استفاده از مجموعه روش های مذکور، بین مولفه های قابل تعریف در امنیت غذا و تغذیه و آثار رفاهی ناشی از آزادسازی قیمتی کالاهای موثر در تامین امنیت غذایی، ارتباط کمی برقرار شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان یارانه اختصاص یافته به گروه هدف، پس از تامین سبد مطلوب و با لحاظ سناریوهای بیان شده در خصوص آزادسازی قیمت، به ترتیب ۴۴۹۸۸۴، ۵۱۰۲۵، ۵۱۷۷۷ و ۵۲۵۷۲ میلیارد ریال است که در حدود ۱۵/۵، ۲۷/۵، ۳۵/۵ و ۴۳/۵ درصد از بودجه عمومی سال ۱۳۸۸ را که سال مبنای در نظر گرفته شده در پژوهش است، شامل می گردد.

Food Security, Protective Policies, Optimal Food Basket, Approximated Almost Ideal Demand System, Compensating Variation, Welfare Effects, امنیت غذایی، سیاست های حمایتی، سبد مطلوب غذایی، سیستم تقاضای تقریبا ایده ال، تغییر جبرانی، آثار رفاهی