محمدرضا مهدی زاده - دانشگاه تهران
محمد توکل - دانشگاه تهران

مقاله حاضر با اشاره به اهمیت و ماهیت تکنولوژی و ارتباط آن با علم، به مرور نظریات جامعهشناختی تکنولوژی میپردازد. برای این منظور، نخست دو پارادایم جبرگرایی تکنولوژیک و تعیین اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تکنولوژی، مورد بررسی قرار میگیرد و انتقادهای وارد بر هر یک، بیان میشود. سپس سه رهیافت مطرح در پارادایم تعین اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تکنولوژی (نظریات برساختگرایانه، نظامهای تکنیکی - اجتماعی و کنشگر - شبکه) و دلالتهای این نظریات در جامعهشناسی تکنولوژی، به تفصیل تشریح میشود.

Technology, Sociological Theories, Social Constructivism, Network Actor, and Technological Systems, تکنولوژی، نظریه های جامعه شناختی، برساختگی اجتماعی، کنشگر شبکه، نظامهای تکنولوژیک