محمد سالاریان - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حسین انصاری - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
منصوره بایرام - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران
عاطفه تکرلی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه آبی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران

بخش کشاورزی بزرگ­ترین مصرف کننده آب در دنیا است و در دهه های اخیر محدودیت منابع آب برای مصارف کشاورزی از یک سو و افزایش بی­رویه جمعیت از سوی دیگر، توسعه و کاربرد روش های نوین آبیاری را در سطح کشور اجتناب ناپذیر ساخته است. استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار از جمله آبیاری قطره ای یکی از گزینه های موثر در افزایش کارایی مصرف آب است لذا باید سعی در طراحی بهینه آن نمود. در پژوهش حاضر برای بهینه کردن محاسبات اساسی هیدرولیکی طراحی ۱۴ طرح آبیاری قطره ای از ۱۴ شهرستان استان مازندران از نرم افزار برنامه ریزی آبیاری Hydrocalc استفاده شد. سپس به مقایسه داده های حاصل از نرم افزار با داده های طراحی پرداخته شد. نتایج حاصل از آن نشان داده است که با استفاده از این مدل میزان افت فشار قطره چکان به میزان ۳۰ تا ۷۰ درصد کاهش یافته است. میزان سرعت بهینه حرکت آب در لوله با توجه به نوع و اندازه لوله ۲۰ تا ۶۰ درصد کاهش یافته است و با توجه به رابطه پیوستگی میزان دبی نیز به مقدار ۲۰ تا ۵۰ درصد کاهش یافته است. لذا با استفاده از این مدل و با توجه به کاهش میزان دبی، به طور متوسط حدود ۵۰ درصد در مصرف آب صرفه جویی شده و میزان یکنواختی به بیش از ۹۱ درصد رسیده است.

بهینه سازی- یکنواختی- بهره وری- برنامه ریزی- Hydrocalc