محمد سالاریان - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
معصومه نجفی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
کامران داوری - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سید سعید اسلامیان - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
محمد حیدری - دانشجوی دکتری عمران-آب، دانشکده مهندسی، دانشگاه UM، مالزی

پدیده تبخیر و تعرق باعث تلفات آب و رطوبت از سطوح آبی، خاک و پوشش گیاهی شده و محاسبه آن از طریق روشی مناسب با توجه به میزان اندک نزولات جوی و محدودیت منابع آب در ایران از اهمیت زیادی برخورداراست. روش های متداولی برای محاسبه ی تبخیر و تعرق وجود دارد. پژوهش حاضر در اصفهان انجام شد که در آن صحت شش روش تجربی محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل (روش تشعشعی-فائو ۲۴، بلانی-کریدل فائو، هارگریوز-سامانی، پریستلی تیلور، مکینگ ۱۹۵۷ و تورک) در مقابل روش پرکاربرد فائو پنمن- مانتیث مقایسه گردید. به کمک نرم افزار Ref-ET در طی آمار ۴۷ ساله (۱۹۶۴-۲۰۱۰) برای ماه های سرد و گرم سال که بر اساس متوسط دما به کمک نرم افزار SAS تقسیم بندی شده اند محاسبات انجام شد. نتایج نشان داده در اکثر موارد این معادلات برای ماه های سرد سال کاربرد داشته که در آن به ترتیب استفاده از معادلات بلانی کریدل، مکینگ، تشعشعی، هارگریوز، تورک، تیلور به دلیل دارا بودن ضریب تعیین تعدیل یافتهR۲ بزرگ تر (نزدیک به یک)، خطای RMSE کمتر (نزدیک به صفر) و در نتیجه نسبت R۲/RMSE بیش­تر (بزرگتر از یک)، جایگزین مناسب برای معادله فائو پنمن- مانتیث می باشند. برای ماه های گرم سال با توجه به R۲ کم و خطای RMSE زیاد پیشنهاد می شود تنها از بلانی-کریدل استفاده شود.  

تبخیر و تعرق– SAS –Ref-ET-پنمن- نیاز آبی