نجمه خلیلی - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
امین علیزاده - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
حجت رضایی پژند - مربی گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد
حسین انصاری - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
بیژن قهرمان - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد کافی - استاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
کامران داوری - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

میان­یابی داده­های ناقص و اندازه­گیری نشده بارش در یک ایستگاه، با استفاده از داده­های معلوم در ایستگاه­های مجاور امکان­پذیر می­باشد. روش سنتی وزن­دهی معکوس فاصله و نیز روش زمین آمار کریجینگ از مهم­ترین روش­های میان­یابی برای این منظور می­باشند. در این تحقیق به منظور میان­یابی داده­های ناقص بارش هفتگی در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی و کشاورزی سیساب در استان خراسان شمالی، از روش­های وزن­دهی معکوس فاصله اصلاح شده، کریجینگ معمولی و کوکریجینگ استفاده شد. برای این منظور از داده­های بارش به طول آماری سی سال (۱۳۵۸-۱۳۸۸) در ۱۱ ایستگاه باران­سنجی مجاور ایستگاه سیساب، استفاده گردید. نتایج آزمون تی- تست نشان داد که در سطح ۵ درصد اختلاف معنی­داری بین داده­های واقعی و داده­های برآورد شده در روش­های مذکور وجود ندارد. برای ارزیابی میزان خطا و انتخاب بهترین روش، از آماره­های ضریب تعیین، مجذور میانگین مربعات خطا، میانگین خطای مطلق، میانگین خطای اریب و نیز شاخص نسبت میانگین مجذور مربعات خطا به انحراف معیار، استفاده گردید. نتایج این تحقیق با توجه به آماره­های خطا، نشان داد که اگر چه هر سه روش از دقت خوبی برخوردار بوده­اند، اما روش کوکریجینگ با در نظر گرفتن ارتفاع به عنوان متغیر کمکی، مقادیر بارش را با دقت بیش­تری نسبت به دو روش دیگر برآورد کرده است. در این تحقیق، در تحلیل کریجینگ، مناسب­ترین نیمه­واریوگرام از نوع کروی و دامنه تاثیر بین ۱۵ تا ۲۵ کیلومتر حاصل شده است.

بارش هفتگی, زمین آمار, سیساب, کریجینگ