جعفر نیکبخت - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
صباح کرمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

هدف از این پژوهش ارزیابی تاثیر اتصال انتهای لاترال های سیستم آبیاری قطره ای بر یکنواختی توزیع آب بود. به این منظور سیستم آبیاری قطره ای در زمینی کاملا مسطح به ابعاد ۸۰ در ۹۰ متر در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان ایجاد گردید. آزمایش در ۳ شرایط متفاوت چیدمان شامل چیدمان مرسوم لاترال ها (C.L.)، اتصال دو به دو (P.C.) و کامل انتهای لاترال ها به یکدیگر (L.C.) و ۳ فشار ورودی ۵/۰، ۰/۱ و ۵/۱ بار انجام گرفت. براساس نتایج، در فشار ورودی ۵/۰ بار، دبی متوسط قطره چکان ها ()، ضریب تغییرات (Cv) و ضریب یکنواختی کریستیانسن۳ (Uc) در P.C. به ترتیب LPH۹/۲، ۰/۱۱ و ۹۲ درصد، در L.C.، LPH۰/۳، ۷/۱۰ و ۹۱ درصد و در C.L.، LPH۸/۲، ۱/۱۳ و ۸۹ درصد بود. در فشار ورودی ۰/۱ بار Cv در C.L.، P.C. و L.C. به­ترتیب ۱/۹، ۷/۵ و ۹/۴ درصد بود و Uc و  برای C.L. به ترتیب LPH۸/۴ و ۹۲ درصد و برای P.C. و L.C.، LPH۱/۴ و ۹۶ درصد بود. در فشار ورودی ۵/۱ بار به دلیل تحمیل فشار اضافی بر سیستم، مقدار  به ترتیب ۰/۵ (C.L.)، ۹/۴ (P.C.) و ۰/۵ (L.C.) لیتر در ساعت بود. در این فشار ورودی مقادیر Cv برای ۳ حالت C.L.، P.C. و L.C. به ترتیب ۷/۹، ۴/۸ و ۵/۵ درصد و Uc ۹۳، ۹۴ و ۹۶ درصد شد. براساس نتایج، اتصال انتهای لاترال ها به یکدیگر (دو به دو و یا لوپ) موجب ارتقای یکنواختی توزیع آب در سیستم آبیاری نسبت به چیدمان مرسوم شد که این مسئله در اتصال حلقوی بیش تر بود.

ضریب تغییرات, ضریب کریستیانسن, قطره چکان طولانی مسیر, یکنواختی توزیع