استفاده از روش AHP در بهینه سازی چند معیاره غیرخطی تخصیص آب مخازن با لحاظ معیارهای برابری و کارایی (مطالعه موردی: تخصیص آب مخزن سد گیوی)
عنوان مقاله: استفاده از روش AHP در بهینه سازی چند معیاره غیرخطی تخصیص آب مخازن با لحاظ معیارهای برابری و کارایی (مطالعه موردی: تخصیص آب مخزن سد گیوی)
شناسه ملی مقاله: JR_IDJ-12-2_023
منتشر شده در در سال 1397
شناسه ملی مقاله: JR_IDJ-12-2_023
منتشر شده در در سال 1397
مشخصات نویسندگان مقاله:
محمد تقی اعلمی - استاد دانشکده فنی دانشگاه تبریز
حمید فضائلی - دانشجوی دکتری مهندسی عمران – آب، دانشگاه تبریز
خلاصه مقاله:
محمد تقی اعلمی - استاد دانشکده فنی دانشگاه تبریز
حمید فضائلی - دانشجوی دکتری مهندسی عمران – آب، دانشگاه تبریز
تخصیص آب مخازن با سه شرط اساسی، برابری، کارآمدی و پایداری از ملزومات توسعه پایدار است. با توجه به محدود بودن منابع آب تجدیدپذیر در سطح حوضه رودخانهها و نیز افزایش تقاضا برای آب در مصارف مختلف (کشاورزی، شرب، صنعت و محیط زیست) در اثر افزایش جمعیت و نیز رقابت بر سر استفاده از منابع، ضرورت توجه به مباحث تخصیص منابع آب افزایش یافته است. این امر لزوم توجه به روش های مختلف بهینه سازی جهت تخصیص منابع آب را دو چندان میکند. بنابراین در پژوهش حاضر سعی شد تا مدلی ارایه گردد که بتواند معیارهای مختلف تخصیص آب بهخصوص دو معیار اساسی عدالت و کارایی در نظر گرفته شود و در کنار آن معیارهای مختلف زیست محیطی رعایت گردد. در حوضه آبریز مورد مطالعه، رودخانه گیوی چای با مساحت حدود ۶۰۰ کیلومترمربع از زیر حوضه های اصلی رودخانه قزلاوزن می باشد مخزن سد جدید گیوی با حجم نرمال ۵۴ میلیون مترمکعب در این حوضه واقع شده است و با توجه به اینکه شبکه آبیاری سد مزبور احداث نشده و جزئیات تخصیص مخزن سد فعلا مشخص نیست در این مطالعه سعی شد با بررسی اراضی پاییندست سد مذکور و با توجه به پتانسیل های کشاورزی و صنعت در منطقه و همچنین نیازهای شرب در حال حاضر و در افق ۲۰ ساله، مدلی ارایه گردد که به توسعه پایدار منطقه کمکی شایان توجه نماید. خروجی مدل به ازای ضرایب مختلف برای توابع هدف( سود و عدالت) بدست آمد و نتایج با افزایش ضریب تابع سود و کاهش ضریب تابع عدالت (تابع جینی) نشان داده شد. در نهایت با استفاده از روش AHP و بدست آوردن ماتریس مقایسات زوجی، مدل بهینه و نتیجه ضرایب توابع سود و عدالت بهینه محاسبه گردید. نتایج نشان میدهد ضرایب توابع هدف (۶/۰و۴/۰) به ترتیب برای توابع سود و عدالت بهینهترین حالت خواهد بود و یک نقطه بهینه سراسری است.
کلمات کلیدی: تحلیل سلسله مراتبی, تخصیص آب, ضریب جینی, ضریب تبیین
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1210983/