محسن مظلوم خراسانی - کارشناس ارشد سازه های آبی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
سعیدرضا خداشناس - استاد گروه مهندسی آب،دانشگاه فردوسی مشهد- مشهد،ایران
کاظم اسماعیلی - دانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

بررسی تحقیقات گذشته نشان می­دهد که روش­های زیادی برای کاهش آبشستگی اطراف پایه­های پل مورد تحقیق قرار گرفته است. اما استفاده توام از صفحات دوگانه و شکاف مورد توجه قرار نگرفته است. در تحقیق حاضر هدف تعیین تاثیر توام صفحات دوگانه و شکاف بر میزان آبشستگی می باشد.  برای این منظورکاهش میزان آبشستگی با نصب یک سری صفحات مستغرق به صورت دوگانه، با طول­ و زاویه­های قرارگیری مختلف مورد بررسی قرار گرفت. فاصله قرارگیری این صفحات در چهار موقعیت مختلف (S۱  الی S۴ )  نسبت به پایه پل انتخاب شد. قطر پایه ۳ سانتی­متر و نسبت طول صفحات به قطر پایه برابر ۳۳/۰، ۶۶/۰ و ۱ و زوایای قرارگیری زوج صفحات نیز در چهار زاویه ۱۰، ۲۰، ۳۰ و۹۰ درجه نسبت به جهت جریان انتخاب شدند. آزمایش­ها بر روی پایه­های شکافدار با عرض ۲۵/۰ قطر پایه و ارتفاع ۲ برابر قطر پایه انجام گردید. آزمایشات نشان داد در صورت استفاده از پایه شکاف­دار تنها عمق آبشستگی نسبت به پایه شاهد ۲۱% کاهش می­یابد. اما هنگامی که از صفحات و شکاف به­صورت همزمان استفاده می­شود میزان کاهش آبشستگی می­تواند خیلی بیش­تر شود.  انجام آزمایشات در موقعیت­های S۱ و S۳ نتایج بهتری را در کاهش حداکثر عمق آبشستگی نسبت به پایه شاهد نشان دادند. به­طوریکه در موقعیت S۳ در تمامی حالت­های طول صفحات و زاویه قرارگیری، حداقل کاهش عمق آبشستگی نسبت به پایه شاهد ۴۰ درصد بود. دراین حالت بهترین نتیجه در طول صفحات ۲ سانتی­متر و  زاویه­های قرارگیری ۱۰ و ۳۰ درجه بدست آمد که حاکی از کاهش حدود ۸۶ درصدی عمق آبشستگی نسبت به پایه شاهد بود.

آبشستگی موضعی, تیغه های مستغرق, پایه استوانه ای, پایه شکاف دار