علی متولی - گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
صالح یاسور - گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
میلاد تیموری عمران - گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
سیدرضا موسوی سیدی - گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، ساری، ایران

بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب در جهان بوده و نقش این ماده حیاتی در ایجاد یا عدم ایجاد مخاطرات زیست محیطی انکارناپذیر است. در این مطالعه به منظور ارزیابی شاخص های زیست محیطی مرتبط با مصرف آب (پتانسیل آسیب بر سلامتی بشر، کیفیت اکوسیستم، منابع زیست محیطی و شاخص تخریب منابع آبی) و تخلیه منابع (فسیلی، فسفات، پتاس و آب) در سیستم های مختلف کشت برنج (سه سناریو مختلف، سناریو اول:کشت اول-کشت رتون، سناریو دوم: کشت اول-کشت دوباره برنج و سناریو سوم: کشت کلزا-کشت برنج) و دو سیستم کشت (مکانیزه و مرسوم) بر اساس ارزیابی چرخه حیات مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از شاخص های زیست محیطی بر اثر مصرف آب نشان داد که بالاترین آسیب به سلامتی بشر، کیفیت اکوسیستم و منابع زیست محیطی به روش فیشر و همکاران به میزان ۰۰۱۰۵۲/۰ (DALY)، ۸۵۳/۱۶۳۰ (PAF*m۲yr) و ۵۴/۱۰۲۶۲ (MJ urplus)، شاخص تخریب آب شیرین در روش برگر به میزان ۱۲۲/۱۳۸۲ (m۳) و آسیب به سلامتی انسان به صورت پخشی و حاشیه ای به میزان ۱۷۶۷۴۳/۰ و ۶۵۷۷۲/۰(DALY) در سناریو دوم- کشت دوم (سامانه مرسوم) بدست آمد. همچنین بالاترین تخریب منابع فسیلی در سناریو دوم-کشت دوم (سامانه کشت مکانیزه) به میزان ۰۶۱/۳ و تخریب منابع پتاسیم و آبی در سناریو دوم-کشت دوم (سامانه کشت مرسوم) به ترتیب به میزان ۰۴/۰ و ۳۱/۰ و تخریب منابع فسفات در سناریو اول و دوم-کشت اول (سامانه کشت مرسوم) به میزان ۶/۰ بدست آمد. نتایج کلی شاخص های زیست محیطی نشان داد که کشت برنج در سناریو دوم-کشت دوم و در سناریو سوم (بعد از برداشت کلزا) آثار مخرب زیست محیطی بالایی از منظر ردپای آب و تخلیه منابع دارد.

پارامترهای زیست محیطی, ردپای آب, تخلیه منابع, کشت برنج