حمید زارع ابیانه - دانگشاه بوعلی سینا
علیرضا باقرخانی - بوعلی سینا
علی قدمی فیروزآبادی - بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

در این مطالعه، تعداد ۵ سیستم آبیاری بارانی کلاسیک ثابت آبپاش متحرک با الگوی کشت گندم، شبدر، یونجه سیب زمینی و آفتابگردان با دو آرایش شبکه متفاوت در شهرستان سنقر استان کرمانشاه ارزیابی شد. مقادیر دبی آبپاش، شدت پاشش، سرعت نفوذ آب و مقدار آب نفوذ یافته نشان داد دامنه بازده کاربرد آب بین ۷/۳۲ تا ۳/۷۰ درصد، ضریب یکنواختی کریستیانسن ۵۸ تا ۷۸ درصد و یکنواختی پخش آب در ربع پایین از ۵۷/۴۴ تا ۶۳ درصد بود. مقدار بازده واقعی کاربرد آب تمامی سیستم ها بین ۲۹ تا ۴۵ درصد و بازده پتانسیل کاربرد آب سه مزرعه ۱، ۳، ۵ به ترتیب ۸/۷۳، ۶/۷۰، ۷۰ درصد و دو سیستم ۲ و ۴ به ترتیب ۱۶/۴۹ و ۲۹ درصد محاسبه شد. پایین بودن شاخص های بازده واقعی و پتانسیل کاربرد آب به واسطه تلفات تبخیر و بادبردگی اندازه گیری شده از تفاوت آب خروجی از آبپاش ها با آب جمع شده در قوطی ها و فرونشت عمقی محاسباتی است. فشار کارکرد نامناسب، استفاده هم زمان از آبپاش های متعدد و متفاوت، تعییرات فشار و دبی از دلایل اصلی پائین بودن شاخص های ارزیابی بود. از مشکلات عمده این سیستم ها عدم تطابق طراحی با اجرا، عدم نظارت کافی و مستمر بر اجرا و پس از اجرا، اطلاعات ناکافی از وضعیت خاک، نیاز آبی، بهره وری، مدیریت بهره برداری و غالب بودن مسائل اقتصادی در انتخاب لوازم آبیاری و نحوه اجرا است.

آبیاری تحت فشار, ارزیابی, راندمان آبیاری, یکنواختی توزیع آب, بازده پتانسیل کاربرد آب