مرجان قوچانیان - گروه مهندسی آب- دانشکده کشاورزی-دانشگاه فردوسی مشهد
بیژن قهرمان - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

تغییرات مکانی و زمانی نفوذ، مطالعات هیدرولوژی در سطوح بزرگ مانند حوضهی آبریز و و در سطوح کوچک مانند مدیریت سیستمهای آبیاری را پرهزینه، زمانبر و پیچیده می‎سازد. یکی از روشهای مناسب برای تعیین رابطهی کلی نفوذ، مقیاسسازی روابط است، که یک راه-حل کاربردی در رابطه با مسائل تغییرپذیری خاکها میباشد. در این مقاله به کمک مقیاسسازی و با استفاده از دادههای آزمایشهای نفوذ، رابطهی دوجملهای برای نفوذ آب در خاک بهدست آمده است. بیشترین مقادیر MAE و RMSE برای واسنجی رابطهی پیشنهادی بهترتیب برابر ۴۸/۰ برای خاک شن لومی و ۵۵/۰ برای خاک لوم محاسبه شد. که این مقادیر نسبت به اعماق مختلف نفوذ (از ۱۰ تا ۲۵ سانتیمتر) از دقت بالایی برخوردار است. اگر چه ارزیابی رابطهی نفوذ سه جملهای بهدست آمده در پژوهشهای پیشین مقادیر خطای کمتری را داشته است اما سادگی رابطهی دوجملهای کوتاهتر شدن محاسبات رابطه تجربی نفوذ و در نتیجه حجم کوتاه محاسبات دلیلی بر برتری آن است.

نفوذ, معادله دو جزئی فیلیپ, مقیاس سازی