مهدی محمدی قلعه نی
کیومرث ابراهیمی

رودخانه ها یکی از مهم ترین منابع آب در دسترس می باشند که با توجه به ورود انواع آلاینده ها، نگرانی های زیادی در مورد حفاظت کیفی آنها وجود دارد. مدل سازی و ارزیابی عوامل موثر از اولین گام های مدیریت کیفی آب رودخانه ها می باشد. هدف مقاله حاضر ارزیابی میزان تغییرات اکسیژن محلول رودخانه سفیدرود در اثر تغییر پارامترهای موثر بر آن می باشد. برای دستیابی به هدف مذکور، پس از واسنجی و صحت سنجی نتایج شبیه سازی پارامترهای کیفیت آب سفیدرود با استفاده از مدل Qual۲kw، آنالیز حساسیت این مدل با استفاده از نرم افزار YASAIw انجام شد. داده های مورد استفاده شامل داده های هیدرولیکی، عمق، سرعت، دبی و همچنین کیفیت و آلاینده های ورودی به رودخانه در بازه ای ۱۱۰ کیلومتری پایین دست سد سفیدرود تا دریا طی آذر ۱۳۸۶، تیر، مهر و آبان ۱۳۸۷، بهمن ۱۳۸۹، فروردین، خرداد و مرداد ۱۳۹۰ در ۱۲ ایستگاه نمونه برداری می باشد. نتایج نشان داد که کمترین مقادیر مجذور میانگین مربعات خطای نرمال شده در مراحل واسنجی و صحت سنجی مدل برای پارامتر pH به ترتیب برابر ۰۶/۰ و ۰۴/۰، و بیشترین آن برای پارامتر فسفر کل به ترتیب برابر ۰۸/۱ و ۹۶/۰ می باشد. نتایج آنالیز حساسیت نشان داد که اکسیژن محلول در رودخانه سفیدرود بیشترین حساسیت را به ترتیب نسبت به ضریب هوادهی، عمق جریان و ضریب زوال اکسیژن خواهی بیوشیمیایی دارد.

بستر صلب, ضریب مقاومت جریان, آبروهای جمع آوری آبهای سطحی, برنامه ریزی بیان ژن