آرش شیرمحمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز. ایران
امیر سلطانی محمدی - دانشیار گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز. ایران
سعید برومند نسب - استاد گروه آبیاری وزهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

جذب آب گیاه در شرایط تنش آبی را می توان با برخی مدل های ریاضی، به صورت کمی، شرح داد. مدل ها ی جذب آب، در صورتی که بتوانند پیش بینی درستی از واکنش گیاه به تنش آبی ارائه دهند، ابزاری سودمند برای برنامه ریزی آبیاری و مدیریت بهینه آب در مزرعه به شمار می آیند. در کل دو گروه گسترده از رویکردهای مدل سازی جذب آب، مدل های میکروسکوپی و مدل های ماکروسکوپی هستند که مدل های میکروسکوپی جریان آب را به طرف تک ریشه و مدل های ماکروسکوپی برداشت آب توسط کل ناحیه ریشه را بررسی می کنند. هدف این پژوهش ارزیابی برخی مدل های ماکروسکوپی در شرایط تنش آبی است. به همین منظور آزمایشی با سه تیمار آبیاری I۱, I۲ و I۳ به ترتیب معادل ۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ درصد نیاز آبی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار روی گیاه ذرت تابستانه رقم (KSC-۷۰۴) در شرایط اقلیمی اهواز در تابستان سال ۱۳۹۷ انجام گرفت و از سه تیمار بدون کشت نیز برای اندازه گیری تبخیر از سطح خاک استفاده شد. برای ارزیابی مدل های ماکروسکوپی مورد استفاده شامل فدس و همکاران (۱۹۷۸)، ون گنوختن (۱۹۸۷)، دایرکسن و همکاران (۱۹۹۳) و همایی و همکاران (۲۰۰۲) از چهار شاخص آماری ضریب تبیین (R۲)، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، خطای نرمال شده (NMSE) و میانگین درصد خطای نسبی (MRE) استفاده گردید. نتایج نشان داد که برای تیمارهای I۲ و I۳ مدل ون گنوختن (۱۹۸۷) با شاخص های آماری (R۲=۰.۵۸ و RMSE=۰.۱۰)، برای تیمار I۲ مدل ون گنوختن (۱۹۸۷) با شاخص های آماری (R۲=۰.۳۵ و RMSE=۰.۱۰) و برای تیمارI۳ مدل ون گنوختن (۱۹۸۷) با شاخص های آماری (R۲=۰.۵۱ و RMSE=۰.۱۰)نسبت به سایر مدل ها دیگر بهترین برازش را با داده-های اندازه گیری شده داشته اند.

تنش آبی, مدل های کاهش جذب آب, ذرت, اهواز