علی شهیدی - دانشیار/ گروه علوم و مهندسی آب- دانشکده کشاورزی- دانشگاه بیرجند
فرشته بهرامی - دانشجوی کارشناسی ارشدآبیاری و زهکشی، علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
محمد حسین نجفی مود - استادیار گروه مهندسی آب،دانشگاه بیرجند
عباس خاشعی سیوکی - گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند

این تحقیق به منظور تعیین تابع بهینه آب – عملکرد برای گیاه پنبه و ارزیابی شاخص های تولید پنبه به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت یک سال در منطقه سرایان انجام گردید. فاکتورهای پژوهش شامل چهار سطح عمق آبیاریI۱، I۲،I۳ وI۴به ترتیب ۵۰، ۷۵، ۱۰۰و ۱۲۵ درصد نیاز آبی گیاه به عنوان فاکتور اصلی و دو رقم پنبه (V۱ورامین وV۲خرداد) به عنوان فاکتور فرعی بود. بهترین تابع تولید از بین چهار تابع تولید (خطی ساده، کاب داگلاس، درجه دوم و متعالی) برای دو رقم پنبه انتخاب گردید. برای هر دو رقم پنبه ورامین و خرداد تابع درجه دوم به عنوان تابع تولید بهینه انتخاب شد. متوسط شاخص تولید نهایی نسبت به عمق آب آبیاری در رقم ورامین ۸۰/۳۷ کیلوگرم در هکتار به ازای هر یک سانتی متر عمق آب آبیاری و در پنبه رقم خرداد ۷۱/۳۶ بود. مقادیر ارزش تولید نهایی نسبت به عمق آب آبیاری (VMPi) برای پنبه رقم ورامین معادل ۲۲۶۸۱۸۵ریال و برای پنبه رقم خرداد ۲۲۰۲۷۲۷ریال محاسبه گردید. مقایسه این ارقام بیانگر این موضوع است که پنبه رقم ورامین در برابر کم آبی مقاوم تر و از نظر اقتصادی کشت آن در منطقه سرایان مقرون به صرفه تر است.

پنبه, تابع تولید, سرایان, شاخص ارزیابی عملکرد, کم آبیاری