سعید زندی - گروه آموزشی آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
سعید برومندنسب - استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
جواد آینه چی - گروه آموزشی آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

در طراحی و اجرای سامانه های آبیاری، اطلاع از چگونگی شکل گیری پیاز رطوبتی خاک ها و ابعاد آن ها ضروری است .شبیه سازی برای هر طراحی و سناریوی مدیریت علاوه نتایج بسیار قابل قبول ، باعث صرفه جویی در وقت و زمان می گردد. هدف اصلی از این پژوهش ارائه معادلات بـرای تعیین ابعاد حجم خاک مرطوب شده در آبیاری قطره ای زیرسطحی از منبع نقطه ای بود. بدین منظـور بـا به کارگیری آنالیز ابعادی، معادله اسچوارتزمن و زور برای آبیاری قطره ای زیرسطحی از منبع نقطه ای اصـلاح گردیـد. بـا ساخت مدل فیزیکی و استفاده از سه نوع بافت خاک شن، لوم و لوم رسی سیلتی و انجام آزمایش ها ضرایب معـادلات استخراج گردید و ۹ معادله حاصل گشت. مقدار ریشه دوم میانگین خطا در سه نوع خاک برای قطر خیس شدگی و عمق خیس شدگی در بالا و پایین قطره چکان به ترتیب کوچک تر از ۴۷/۲، ۲۷/۱ و ۰۱/۳ سانتیمتر بود. همچنین راندمان عملکرد مدل در تمام موارد بزرگ تر از ۸۱ درصد بود. ازآنجایی که راندمان عملکرد و همچنین دقت برآورد مدل در تمام موارد بالابود می توان نتیجه گرفت که مدل حاصله می تواند برای تخمین عمق و قطر خیس شدگی خـاک در سامانه های آبیـاری قطرهای زیرسطحی (SDI) از منبع نقطه ای استفاده گردد.

آبیاری قطره ای زیرسطحی, آنالیز ابعادی, جبهه رطوبتی, پیاز رطوبتی, راندمان مدل