چینگ وانگ - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای چین

«هوی هوی یائو فانگ» یک دانشنامه داروهای گیاهی و طب اسلامی است که در نیمه دوم سلسله مینگ (۱۳۶۸-۱۶۴۴م./۷۶۹-۱۰۵۴ه.ق.) به زبان چینی و توسط دانشمندان مسلمانی ناشناخته در چین به رشته تحریر در آمده است. در این کتاب انواع نسخ دارویی و دانش­های مربوط به داروشناسی، تئوریهای طبی و روش­های درمانی طب اسلامی مورد­بحث قرار گرفته است. این مقاله در­صدد تحلیل و بررسی منابع و مشخصات مصنفان این کتاب با تطبیق با متن «قانون در طب» است و به دو قسمت تقسیم می­شود: در قسمت اول با مرور تحقیقات پیشین به تحلیل ویژگی­های فصل­بندی این کتاب و برخی از آوانویسی فارسی چینی اسامی نسخ دارویی در این کتاب پرداخته شده و مقاله نشان می­دهد که این کتاب ترجمه مستقیم منابع معین طب اسلامی (ایرانی و عربی) به چینی نیست بلکه یک دانشنانه پزشکی جدید است که مولفان مسلمان بعد از جمع­آوری و تنظیم نسخه­های ترجمه چینی کتاب­های طبی فارسی و عربی که به چین معرفی شده بود برحسب روش فصل­بندی خودشان تالیف کردند. در قسمت دوم با بررسی انواع واژگان فارسی، چینی و آوانویسی­های چینی فارسی که در کنار اسم داروها برای توضیح معنی­شان نوشته شده است برخی از مشخصات نویسندگان این کتاب مشخص شده است: اولا مولفان مهاجرین مسلمانی از ایران و سرزمین­های عرب یا اولاد آنها بودند که زبان چینی را یاد گرفتند اما بر زبان­های مادریشان (فارسی و عربی) مسلط نبودند؛ ثانیا این مصنفان هنوز بر دانش­های داروشناسی چین تسلط نداشتند و در واقع سطح پایین شناخت مردم چین آن زمان از خاصیت­های بعضی داروها را منعکس کرده است.

هوی هوی یائو فانگ, قانون در طب, سلسله مینگ, روابط ایران و چین, گیاهان دارویی