غالیان و حسنیان: واگرایی اندیشه ای، همگرایی سیاسی

Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 232

This Paper With 23 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHSS-12-3_008

تاریخ نمایه سازی: 26 اردیبهشت 1400

Abstract:

قیام­های حسنیان در دوره خلافت عباسیان با قیام محمد بن عبدالله در سال ۱۴۵ هجری آغاز شد. این قیام به عللی همچون بیعت دو خلیفه نخست عباسی با محمد، جایگاه وراثتی او، گستردگی تبلیغات و طیف وسیع حامیان از اهمیت ویژه­ای برخوردار بود. در میان حامیان متنوع این قیام، برخی رهبران غلات نیز حضور داشتند. افرادی که میان آراء آنها با باورهای نخستین حسنیان همگرایی حداقلی وجود داشت. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، عوامل موثر در حمایت غالیان از قیام محمد بن عبدالله، با وجود همگرایـی حداقلی میـان باورهای آنها مورد توجه قرار گرفته ­است. نتیـجه این بررسی نشان می­دهد رهبران غالی برای جذب حامیان بیشتر، با استفاده از شرایط ایجاد شده همچون مرگ بزرگان علوی و تبلیغ حسنیان درخصوص مهدویت محمد بن عبدالله، معنای دلخواه خود از مهدی (منجی بودن محمد) را به پیروان خود تعلیم دادند. امری که پذیرش آن، افضلیت حسنیان برای امامت را در خود مستتر داشت. از سوی دیگر تاکید بر لزوم قیام مسلحانه و حذف مخالفان در تعلیمات آنها، ضمن تاکید بر ظهور و قیام منجی (محمد) برای پر کردن جهان از عدل، با وجود همگرایی حداقلی باورها و اهداف غالیان و حسنیان، در ظاهر نزدیکی آنها به دو باور حسنیان یعنی افضلیت برای امامت و لزوم قیام مسلحانه را در پی داشت. امری که نهایتا حمایت برخی غالیان از قیام محمد را رقم زد.

Authors

لیلا نجفیان رضوی

استادیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن­ابی­الحدید، شرح نهج البلاغه، جلد هشتم و پانزدهم، بیروت، الاعلمی ...
  • ابن­اثیر، عزالدین، الکامل فی التاریخ، جلد پنجم، بیروت، دارصادر داربیروت، ...
  • ابن­زهره، تاج­الدین بن محمد، غایه الاختصار فی اخبار البیوتات العلویه، ...
  • ابن­حزم، علی بن احمد، الفصل فی الملل و الاهواء و ...
  • ابن­سعد، محمد بن منیع، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، ...
  • ابن­شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، تحقیق یوسف البقاعی، جلد چهارم،، بیروت، ...
  • ابن­طاووس، علی بن موسـی، اقبـال الاعـمال الحـسنه فیـما یـعمل مره ...
  • ابن­عبدربه اندلسی، عقد الفرید، جلد پنجم، بیروت، دار و مکتبه ...
  • ابن­عساکر، تاریخ مدینه دمشق، جلد سیزدهم، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ ...
  • ابن­کثیر، البدایه و النهایه، جلد دهم، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ ...
  • اخبار الدوله العباسیه، تحقیق عبدالعزیز الدوری و عبدالجبارالمطلبی، بیروت، دارالطلیعه، ...
  • اسفرائنی، شهفور بن طاهر، التبصیر فی الدین و تمییز الفرقه ...
  • اشعری قمی، سعد بن عبدالله، المقالات و الفرق، تصحیح محمد­جواد ...
  • اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق ...
  • اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، تحقیق احمد صقر، بیروت، دارالمعرفه، بی ...
  • اقبال آشتیانی، عباس، خاندان نوبختی، تهران، طهوری، ۱۳۴۵ ...
  • الهی زاده، محمدحسن، جنبش حسنیان؛ ماهیت فکری و تکاپوهای سیاسی، ...
  • بخاری، ابونصر، سر سلسله علویه، نجف، حیدریه، ۱۹۶۲ ...
  • بغدادی، عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، تعلیق شیخ ابراهیم رمضان، چاپ ...
  • ، اصول الدین، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۱ ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق سهیل زکار و ...
  • بلخی، احمد بن سهل، البدء و التاریخ، بیروت، دار صادر، ...
  • بهرامی، روح­الله، «مغیره بن سعید و ظهور اندیشه حروفی­گری در ...
  • جاحظ، ابی عثمان عمرو بن بحر، کتاب الحیوان، جلد دوم، ...
  • حسنی، احمد بن ابراهیم، المصابیح، عمان، امام زید بن علی ...
  • حمیری، ابوسعید نشوان، حور العین، تحقیق کمال مصطفی، بغداد، مکتبه ...
  • ساعدی، محمد، الحسنیون فی التاریخ، نجف، مطبعه النجف، ۱۹۵۶ ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، توضیح ملل، ترجمه ملل و نحل، ...
  • ، الملل و النحل، تحقیق ابراهیم شمس­الدین، بیروت، اعلمی، ۲۰۰۶ ...
  • صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، جلد یکم، بیروت، الاعلمی، ...
  • طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، تعلیق محمدباقر خرسان، جلد دوم، ...
  • طبری، محمد بن جریر، تاریخ الرسل و الملوک، تحقیق محمد ...
  • العیون و الحدائق فی اخبار الحقائق، جلد سوم، بغداد، مکتبه ...
  • قاضی، عبدالجبار، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، تحقیق عبدالحلیم ...
  • کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفه الرجال (رجال کشی)، تحقیق ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، جلد یکم، تهران، الاسلامیه، ...
  • محلی، احمد بن محمد، حدائق الوردیه، تحقیق المرتضی بن زید ...
  • مزی، ابوالحجاج یوسف، تهذیب الکمال فی معرفه الرجال، تحقیق شبار ...
  • مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، جلد ...
  • مشکور، محمد­جواد، فرهنگ فرق اسلامی، [بی­جا]، بنیاد پژوهشها، ۱۳۶۸ ...
  • مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد، تحقیق موسسه آل­بیت ...
  • موسوی­خویی، ابوالقاسم، معجم رجال حدیث، جلد یازدهم، تهران، توحید، ۱۴۱۳ ...
  • نجفیان­رضوی، لیلا، «واکاوی دلائل همراهی اصحاب مذاهب اسلامی با نخستین ...
  • ، «بررسی چگونگی مناسبات حسنیان و امامان شیعه (ع) تا ...
  • ، حیات سیاسی حسنیان تا سال ۱۴۵ هجری، تهران، پژوهشکده ...
  • ، «حج عرصه همگرایی و واگرایی حسنیان و عباسیان (از ...
  • هارونی حسنی، یحیی بن حسین، الافاده فی معرفه الساده، تحقیق ...
  • Corbin, Henry, History of Islamic Philosophy, translated by Liadain Sherrard ...
  • Crone, Patricia, God's rule: government and Islam, United Kingdom, Edinburgh ...
  • Elad, Amikam, The Rebellion of Muḥammad al-Nafs al-Zakiyya in ۱۴۵/۷۶۲ ...
  • Tucker, William Fredrik, Mahdis and Millenarians Shī’ite Extremists in Early ...
  • , Rebels and Gnostics: al-Mug̣īra Ibn Saʿīd and the Mug̣īriyya, ...
  • Halm, Heinz, Die Islamische Gnosis: die extreme Schia und die ...
  • Lewis, Bernard, The Origins of Isma'ilism, A Study of the ...
  • Wasserstrom, Steve, The Moving Finger Writes: Mughīra B. Saʿīd's Islamic ...
  • نمایش کامل مراجع