احمد بازماندگان خمیری - استادیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور مرکز بین الملل قشم

ا ایالت فارس در طی اعصار تاریخی خود، تاثیر بسزایی در ساختار سیاسی و دیوان­سالاری ایران داشته است و گاهی دیگر ایالات ایران نیز از آن تاثیر می­پذیرفتند. در دوره نادرشاه­ افشار این ایالت شاهد دگرگونی و تغییراتی در ساختار دیوان­سالاری خود بود. این دگرگونی روند و رویکرد جدیدی را در این ساختار به وجود آورد. پرسش­های اصلی این هستند که چرا نادرشاه این تغییرات را به وجود آورد؟ چه مناصبی در این دوره از اهمیت برخوردار بودند و کارکرد آنها چه بود؟ چرا این تغییرات نتوانستند به فارس ثبات ببخشند؟ روش به کار رفته در این مقاله، تحلیلی- توصیفی بر مبنای تحقیقات کتابخانه­ای و اسنادی است و تلاش شده تا از اسناد و فرمان­های کمتر شناخته شده­ استفاده شود. این بررسی نشان داد که هدف نادرشاه همچون دیگر کنشگران سیاسی، اعمال قدرت به بهترین وجه ممکن بر جامعه و نیروهای موجود در آن بود. او کوشید تا با احیاء و اصلاح مناصب اداری، نفوذ سیاسی و اقتصادی دولتش در فارس را بیشتر کند. به دلیل وجود رقابت­های منطقه­ای و حضور پرنفوذ کنشگران سیاسی محلی، بسیاری از این اصلاحات ناکام ماند.

فارس, نادرشاه, دیوان سالاری, کلانتر, صاحب اختیار, شاهبندر