میثم محمدی - دانشجوی دکتری فرهنگ و زبان های باستانی ایران، دانشگاه تهران

یادگار زریران متنی است اصلا پهلوانی که در روند استنساخ و انتقال به الفبا و زبان فارسی میانه تصحیف ها و تحریف هایی بدان راه یافته است. همین مسئله کار خوانش برخی عبارات آن را سخت دشوار کرده است. پژوهشگران در خوانش این عبارات راه های گاه مختلفی در پیش گرفته اند. در این نوشته نخست این خوانش ها بررسی و نقد شده و سپس در باب خوانش برخی از عبارات پیشنهادهایی تازه طرح گردیده است. اساس این پیشنهادات مقابله متن یادگار زریران با متن اصلا پهلوانی درخت آسوری و شواهد و قطعات پهلوانی مانوی است. در خوانش دو عبارت از آن دسته از متون فارسی دری که در ری، قومس، گرگان و هرات نوشته شده اند نیز شواهدی آورده شده است. در برخی مواضع به ضرورت تصحیحاتی قیاسی در واژه ها انجام گرفته است. در عبارات مربوط به مرثیه بستور با شناسایی نوعی سبک مرثیه سرایی، که شاهدی از آن در مرثیه مار زکو در متون پهلوی اشکانی ترفانی وجود دارد، قادر به ارائه فرض و خوانشی جدید شده ایم.

یادگار زریران, متن های پهلوی, پهلوی اشکانی, فارسی میانه, تصحیح