چارچوب هنجاری سیاستگذاری عمومی در سه لایه «فضیلت مداری»، «فقه الاولویه» و «فقه الموازنه»

Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 262

This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MTOD-26-104_004

تاریخ نمایه سازی: 26 اردیبهشت 1400

Abstract:

در بخش عمومی اقتصاد اسلامی، طیف وسیعی از ملاحظه های اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در ارزیابی و انتخاب برنامه ها و سیاست های عمومی در نظر می شوند؛ ولی این امر به معنای ایدئال نگری بدون چارچوب و منطق نیست. این مقاله دغدغه ترسیم منطق و چارچوب سیاستگذاری عمومی در اقتصاد اسلامی را دارد. بررسی کتاب های تخصصی علوم اقتصادی، فلسفه اخلاق، آرای اندیشمندان مسلمان و متون اسلامی، با روش تحلیلی−توصیفی نشان می دهد ارزیابی سیاست و برنامه های اقتصاد اسلامی دارای ساختاری چند لایه است. در لایه نخست (سیاستگذاری فضیلت مدارانه) تمام معیارهای مهم سیاستگذاری عمومی (مشروعیت، کارایی، برابری، آزادی و استقلال) در ارزیابی برنامه ها لحاظ می شود و هیچ کدام به بهانه رهایی از موقعیت های دشوار متعارض، فدای دیگری نمی شود؛ در لایه دوم (سیاستگذاری فقه الاولویه) موقعیت های متعارض مد نظر قرار می گیرد و برنامه های بخش عمومی با استفاده از قواعد و معیارهای اولویت در چهار مقصد «حفظ اصل اسلام و نظام اسلامی»، «حفظ جان انسان ها»، «حفظ تعالی جامعه» و «حفظ و رشد بهزیستی مادی» و هر کدام در سه رتبه ضروریات، حاجیات، تحسینیات رتبه بندی می شوند؛ در لایه سوم (سیاستگذاری فقه الموازنه) اهم و مهم کردن، با استفاده از معیارهای توزین و تحلیل هزینه فایده اجتماعی در سطح «مصلحت نهایی مسئله مورد بحث» دنبال می شود و آنچه در مجموع مقدم می شود، احتمالا نفع بیشتری را عاید اجتماع مسلمانان می کند.

Keywords:

تحلیل هزینه فایده اجتماعی , سیاستگذاری عمومی , اقتصاد اسلامی

Authors

سید هادی عربی

دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه قم

محسن معارفی

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • * قرآن کریم ...
  • * نهج البلاغه ...
  • استیگلیتز، ژوزف ای. (۱۳۹۱)، اقتصاد بخش عمومی، ترجمه دکتر محمدمهدی ...
  • امام خمینی (۱۳۷۸)، کتاب البیع، تهران: انتشارات موسسه تنظیم و ...
  • پارسونز، واین (۱۳۹۲)، مبانی سیاستگذاری عمومی و تحلیل سیاست ها، ...
  • پینکافس، ادموند (۱۳۸۲)، از مسئله محوری تا فضیلت گروی؛ نقدی ...
  • حجازی فر، سعید و صباح الهدی باقری کنی (۱۳۹۰)، «فضیلت ...
  • حسنی، حمیدرضا و مهدی علیپور (۱۳۸۲)، تعلیقات کتاب از مسئله ...
  • خامنه ای، سیدعلی، سخنرانی ۲۱، اسفند ۱۳۹۳، http://www.leader.ir ...
  • خویی، سیدابوالقاسم (۱۴۱۰ه.ق)، منهاج الصالحین، قم: مدینه العلم ...
  • دادگر، یدالله (۱۳۷۸)، «کارآیی، رفاه و عدالت در اسلام و ...
  • ریچلز، جیمز (۱۳۸۹)، فلسفه اخلاق، ترجمه آرش اخگری، چاپ دوم، ...
  • زرقاء، محمد انس (۱۳۸۴)، «ارزیابی طرح و تنزیل ارزش زمان»، ...
  • سالخورده، معصومه و عباس پسندیده (بهار ۱۳۹۶)، «تحلیل و تبیین ...
  • السوسوه، عبدالمجید محمد (۲۰۰۴)، فقه الموازنات فی الشریعه الاسلامیه، دارالقلم، ...
  • الشاطبی، ابراهیم بن موسی (۱۹۹۷م)، الطبعه الاولی: قاهره: دار ابن ...
  • شیروانی، علی (آذر ۱۳۸۲)، «خودگروی در اخلاق اسلامی»، نشریه پگاه ...
  • صدر، سیدمحمدباقر (۱۳۸۲)، اقتصادنا، چاپ دوم: قم: موسسه بوستان کتاب ...
  • طباطبایی، محمدحسین (۱۳۷۴)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه محمدباقر موسوی ...
  • عربی، سید هادی و حسین زندی (بهار ۱۳۹۶)، «سیاست گذاری ...
  • عربی، سید هادی، محمد جواد رضایی و مهدی موحدی بکنظر ...
  • عشایری منفرد، محمد و سیدحمید جزائری (زمستان ۱۳۹۰)، «قلمرو مصلحت ...
  • علی آبادی، عبدالصمد و رضا اسفندیاری (بهار و تابستان ۱۳۹۴)، ...
  • علیدوست، ابوالقاسم (۱۳۸۴)، «فقه و مقاصد شریعت»، فصلنامه تخصصی فقه ...
  • مروری بر معیارهای عدالت اجتماعی و اقتصادی در تطبیق با چارچوب شریعت اسلام [مقاله ژورنالی]
  • قرائتی، محسن (۱۳۸۸)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درس هایی ...
  • القرضاوی، یوسف (۱۹۹۶)، فی فقه الاولویات، دراسه جدیده فی ضوء ...
  • کاشیان، عبدالمحمد (بهار و تابستان ۱۳۹۷)، «معیارهای سیاستگذاری اقتصادی: از ...
  • گلپایگانی، سیدمحمدرضا الموسوی (۱۴۱۲ ق)، الدر المنضود فی احکام الحدود، ...
  • گیلک حکیم آبادی، محمدتقی (۱۳۹۲)، اقتصاد رفاه با نگرش اسلامی، ...
  • المجاطی، حمزه بن عبدالعزیز (۲۰۱۱)، «اقسام المقاصد عند الشاطبی»، جریده ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۷)، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، تحقیق ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۰)، اسلام و مقتضیات زمان، تهران: انتشارات صدرا ...
  • مظفر، محمدرضا (۱۳۸۱)، اصول الفقه، دفتر انتشارات اسلامی قم: جامعه ...
  • مکارم شیرازی، ناصر و دیگران (۱۳۸۰)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب ...
  • مکارم شیرازی، ناصر و دیگران (۱۳۸۵)، دائره المعارف فقه مقارن، ...
  • موحدی، محمدجواد و مژگان گلزار اصفهانی (مرداد۱۳۹۰)، «نقد و ارزیابی ...
  • نظری، حسن آقا (۱۳۹۰)، مبانی بخش عمومی در اقتصاد اسلامی، ...
  • جامعه‌گرایی و اجتماعی بودن فضیلت [مقاله ژورنالی]
  • هاشمی رفسنجانی، اکبر و دیگران (۱۳۸۶)، تفسیر راهنما، قم: دفتر ...
  • Ackerman, Frank; And Kerry Smith and Lisa Heinzerling (۲۰۰۴), "Cost-benefit ...
  • Adler D. Matthew and Eric A. Posner (۱۹۹۹), "Rethinking Cost-Benefit ...
  • Baujard, Antoinette (۲۰۱۳), "Welfare economics", HAH multi-disciplinary open access archive, ...
  • Bueno, Ethan; Normative Framework; Handout (۲۰۱۹/۰۸), University of Chicago, http://home.uchicago.edu/bdm/pepp/normative.pdf۴۳. ...
  • Robert, Christopher, and Richard Zeckhauser (۲۰۱۱), "The Methodology of Normative ...
  • Tanzi, Vito (۲۰۱۱), Government versus Markets – The Changing Economic ...
  • Zerbe O. Richard And Tyler Scott (۲۰۱۱), "A Primer for ...
  • نمایش کامل مراجع