سعید معیدفر - دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران
حسین مقیمی اسفندآبادی - کارشناس ارشد مطالعات جوانان دانشگاه تهران

یکی از مهمترین کارکردهای مدرسه، جامعه پذیری دانش آموزان است که نبود آن، به کجرفتاری دانش آموزان خواهد شد. هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی عوامل و مولفه های مدرسه و تاثیر آنها بر کجرفتاری دانش آموزان است. چهارچوب نظری تحقیق، ترکیبی از نظریه های فشار عمومی اگنیو (۱۹۹۲)، پیوند اجتماعی هیرشی (۱۹۶۹) و پیوند افتراقی ساترلند (۱۹۳۹) و با کنترل متغیر وضعیت خانواده دانش آموزان است. روش تحقیق کمی- پیمایشی  است و جامعه آماری آن ۱۳۶۸۶ نفر دانش آموزان پسر دبیرستان های دولتی شهر یزد هستند که در سال تحصیلی ۸۷-۸۸  مشغول به تحصیل بوده اند. بنابراین، از میان آنها۲۰۰ نفر با محاسبه فرمول کوکران انتخاب شدند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی به طور خود ابزار به پرسش نامه پاسخ دادند. نتایج تحقیق نشان می دهد که مولفه های مدرسه؛ یعنی متغیر تعامل اولیاء و برنامه درسی مدرسه، با تعلق فرد با مدرسه رابطه ی مستقیم و معناداری وجود دارد و همچنین، متغیرهای مناسبات اولیای مدرسه با فرد، برنامه درسی مدرسه، تعلق فرد با مدرسه و همنشینی با دوستان منحرف، رابطه معناداری با کجرفتاری فرد در مدرسه دارند که از میان مولفه های فوق تعامل منفی اولیای مدرسه با فرد تاثیر بیشتری بر کجرفتاری فرد در مدرسه داشته است و بین تعلق فرد به مدرسه و پیوند افتراقی با دوستان منحرف، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.

کجرفتاری, تعلق فرد با مدرسه, تعامل با اولیای مدرسه, دانش آموزان