محمد باقر کجباف - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان
ایلناز سجادیان - دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه اصفهان
ابوالقاسم نوری - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان

این پژوهش با هدف بررسی روایی و پایایی مقیاس گرایشهای اجتماعی مطلوب در بین دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه اصفهان به مرحله اجرا درآمده است.  جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی ۱۳۸۸-۱۳۸۷ تشکیل می دادند که به روش تصادفی ساده و بر حسب فرمول تعیین حجم کوهن و همکاران(۲۰۰۰)، تعداد ۳۰۰ نفر بعنوان نمونه در نظر گرفته شدند. پرسشنامه هایی که به طور همزمان در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند بدین شرح است: پرسشنامه ۲۵ سوالی گرایشهای اجتماعی مطلوب تجدید نظر شده[۱] کارلو و همکاران[۲](۲۰۰۳)، پرسشنامه ۲۰سوالی رفتار اجتماعی مطلوب جهانی[۳] راشتون و همکاران[۴]، (۱۹۸۱)، پرسشنامه ۷ سوالی نگرانی های همدلانه[۵] دیویس[۶] (۱۹۸۳)، پرسشنامه ۴سوالی ارزشهای نوعدوستانه[۷] نیکل[۸](۱۹۹۸)، وب و همکاران[۹](۲۰۰۰) و پرسشنامه ۴سوالی انگیزش مسوولیت اجتماعی[۱۰] استیل و همکاران[۱۱](۲۰۰۸). در پایایی از ضرایب آلفای کرونباخ، اسپیرمن – براون،گاتمن و بازآزمایی و در روایی از تحلیل عاملی(مولفه های اصلی و چرخش از نوع واریماکس) و روایی همزمان (همبستگی بین مقیاسها) استفاده شده است. نتایج حاصله نشان داد که ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاسهای گرایشهای اجتماعی مطلوب تجدیدنظر شده، رفتارهای اجتماعی مطلوب جهانی،  نگرانی های همدلانه، ارزشهای نوعدوستانه و انگیزش مسوولیت اجتماعی، به ترتیب برابر با۸۶۱/۰، ۸۴۵/۰، ۶۰۰/۰، ۵۰۰/۰، ۷۸۲/۰ هستند. روایی همزمان بین پرسشنامه های گرایشهای اجتماعی مطلوب تجدید نظر شده با مقیاسهای رفتارهای اجتماعی مطلوب جهانی،  نگرانی های همدلانه، ارزشهای نوعدوستانه و انگیزش مسوولیت اجتماعی در سطح (۰۰۰۱/۰>p) معنادار بود. نتایج تحلیل عاملی برای پرسشنامه گرایشهای اجتماعی مطلوب کارلو و همکاران(۲۰۰۳) نشان داد که این پرسشنامه دارای پنج عامل به نامهای رفتارهای اجتماعی مطلوب ناشناس(گمنام)، نوعدوستانه و جمعی، هیجانی، در موقعیت بحرانی(اضطراری) و متابعت آمیز است. [۱] - Prosocial Tendencies Measure Revised(PTM-R) [۲] - Carlo et al [۳]- Global Prosocial behavior [۴]- Rushton et al [۵] - Empathic concern [۶] -Davis [۷]- Altruistic Values [۸] -Nickell [۹] -Webb et al [۱۰] -Social responsibility motivation [۱۱]- Steele et al  

گرایشهای اجتماعی مطلوب, رفتار اجتماعی مطلوب جهانی, نگرانی های همدلانه, ارزشهای نوعدوستانه, انگیزش مسوولیت اجتماعی, پایایی, روایی