مسلم باشتنی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
همایون فرهنگ فر - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
فاطمه گنجی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

زمینه مطالعاتی: فرآوری غلات می تواند باعث استفاده بهینه از آنها گردد، اتلاف مواد مغذی را کاهش دهد و نیز موجب استفاده دام ها از خوراکی متعادل تر گردد که در مدیریت تغذیه حیوان بسیار مهم است. هدف: هدف از این پژوهش، تعیین اثرات حرارت دادن پلت بر ترکیب شیمیایی، بخش های نیتروژن دار و تجزیه پذیری شکمبه ای ماده خشک و پروتئین خام در یک نوع کنسانتره تجاری بود. مواد و روش: به منظور انجام آزمایش از سه مرحله تهیه کنسانتره نمونه برداری صورت گرفت. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از: ۱- کنسانتره آردی قبل از پلت کردن، ۲- کنسانتره آردی که حرارت را دریافت کرده و از کاندیشنر عبور کرده و ۳- کنسانتره حرارت داده شده و پلت شده. فراسنجه های تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام نمونه ها با استفاده از دو راس گاو هلشتاین مجهز به فیستولای شکمبه ای با دو روش کیسه های نایلونی و تولید گاز اندازه گیری شد. نتایج: نتایج نشان داد فرآیند پلت تغییر محسوسی بر ترکیب شیمیایی (ماده خشک، پروتئین خام، چربی خام، خاکستر، فیبر نامحلول در شوینده خنثی، فیبر نامحلول در شوینده اسیدی) کنسانتره تجاری نداشت. میزان نیتروژن غیر پروتئینی تحت تاثیر عمل آوری حرارتی کاهش یافت. نیتروژن نامحلول در شوینده خنثی (NDIN) و نیتروژن نامحلول در شوینده اسیدی (ADIN) تحت تاثیر فرآیند حرارتی افزایش یافت هرچند این افزایش در مورد نیتروژن نامحلول در شوینده اسیدی معنی دار نبود. حرارت پلت باعث کاهش معنی دار بخش b ماده خشک و پروتئین خام کنسانتره تجاری گردید که در مورد پروتئین خام با کاهش معنی دار نرخ تجزیه پذیری همراه بود. حرارت پلت باعث کاهش بخش با پتانسیل تولید گاز گردید که نتایج روش کیسه های نایلونی را تایید می کرد. نتیجه گیری نهایی: نتیجه گرفته شد که حرارت فرآیند پلت باعث کاهش تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام به خصوصا بخش کند تجزیه (b) در هر دو روش کیسه های نایلونی و تولید گاز می شود. بنابراین فرآیند حرارتی طی پلت کردن کنسانتره راهبرد مناسبی در کاهش تجزیه پذیری شکمبه ای کنسانتره و تامین پروتئین عبوری مورد نیاز گاوهای شیری می باشد.

پلت کردن, تجزیه پذیری شکمبه ای, تولید گاز, کیسه های نایلونی, کنسانتره