عبدالرسول خیراندیش - دانشیارگروه تاریخ دانشگاه شیراز

هرچند «تموچین» به عنوان نام اصلی و اولیه چنگیزخان، بسیار مشهور است اما در منابع ایرانی قرن هفتم هجری/ سیزدهم میلادی، این نام به صورت های دیگری مانند تمرچی هم نوشته شده است. همچنین بعضی از منابع، این نام را برای قبیله ای که چنگیزخان از آن برخاسته، دانسته اند. در قدم اول ممکن است چنین به نظر آید که تفاوت ضبط نسخ از این نام به دلیل تصحیف یا کم اطلاعی بوده اما به نظر نگارنده، ضبط اسامی و نیز جمع آن با افسانه های مغولی نشان می دهد که نخستین منابع ایرانی دربار? مغولان، چنگیزخان و قبیل? او را آهنگر به شمار آورده اند. لذا او یا قبیله اش را تمرچی خوانده اند. این امر نشان می دهد که منابع ایرانی قرن هفتم در اصل بازگو کنند? اخبار و دیدگاه آن دسته از ترکانی بوده اند که با مغولان مخالفت داشته اند و لذا تمرچی یا تمرچین دو نامی است که برای مغولان در منابع ایرانی به کار رفته است.

تمرچی, تموچین, تمورچی, چنگیزخان, دمرچی, مغولان